30531 P1510751

10.1. Hodowla zarodowa

Tabela 10. 1

Liczba loch poszczególnych ras utrzymanych w pogłowiu zarodowym w 1996 r.

Rasa	Lliczba loch	Procentowy udział w pogłowiu krajowym
Wielka biała polska	9 181	35.10
Polska biała zwisłoucha	13 217	50.50
Puławska	199	0.76
Złotnicka biała	56	0.21
Złotnicka pstra	48	0.18
Duroc	870	3.31
Hampshire	636	2.43
Pietrain	1 114	4.24
Belgijska zwisłoucha	54	0.21
Linia 990	’804~	3.06

Celem hodowli zarodowej jest doskonalenie ras czystych oraz doskonalenie loszek i knurków remontowych dla ferm zajmujących się chowem masowym (produkcją tuczników). Pogłowie zarodowe obejmuje wszystkie rasy świń hodowane w kraju, a więc: wielką białą polską, polską białą zwisłouchą, puławską, złotnicką białą, złotnicką pstrą, duroc, hampshire, pietrain, belgijską zwisłouchą i linię 990. Wielkość pogłowia zarodowego loch poszczególnych ras przedstawiono w tabeli 10.1.

Wymienione wyżej rasy charakteryzują się zróżnicowanymi wartościami cech użytkowych (tab. 10.2).

Praca nad trzodą chlewną w obrębie każdej rasy, powinna być prowadzona w dużych jednostkach produkcyjnych, gdyż to gwarantuje właściwą ocenę, selekcję i dobór zwierząt, a tym samym uzyskanie postępu hodowlanego. W wa-| runkach polskich hodowla jest jednak prowadzona w jednostkach, które posiadają stosunkowo niewielkie stada podstawowe. Stan ten w ostatnich latach ulega korzystnym zmianom. Obserwuje się zwiększenie ilości stad zarodowych z większą liczbą loch (rys. 10.2).

Należy zaznaczyć, że w związku z przejściem na produkcję tuczników w systemie dwustopniowym — hodowla zarodowa i chów masowy — zmieniły się zadania hodowli zarodowej (do 1990 r. był system trzystopniowy: hodowla zarodowa, hodowla reprodukcyjna, chów masowy), w której, oprócz pracy hodowlanej mającej na celu poprawę pogłowia ras czystych, jest realizowana pierwsza faza krzyżowania, ij. produkcja loszek i knurków mieszańców przeznaczonych do produkcji tuczników w chowie masowym.

W związku z powyższym, zadaniem hodowli zarodowej jest wyprowadzenie odpowiednich komponentów do krzyżowania. Praktycznie sprowadza się to do wyprowadzenia linii (komponentów) ojcowskich i matczynych, które powinny mieć następujące właściwości:

•    linia ojcowska - duży przyrost dzienny masy ciała, dobre wykorzystanie paszy na 1 kg przyrostu, duża zawartość mięsa w tuszy;

•    linie matczyne — duży przyrost dzienny masy ciała, dobre wykorzystanie paszy na 1 kg przyrostu, dobre umięśnienie, dobre wyniki użytkowości rozpłodowej.

148