TUCZNIKI • «
Rys. 10.1. Organizacja procesu produkcji tuczników w Polsce I
Produkcja uzyskiwana od liczebnie określonej populacji zależy nie tylko od warunków środowiskowych, ale również od wartości genetycznej zwierząt. W związku z tym konieczne jest prowadzenie prac hodowlanych, mających na celu poprawę pogłowia pod względem genetycznym. Zabiegi te są kosztowne, gdyż wymagają przeprowadzenia dokładnej oceny zwierząt podlegających selekcji, prowadzenia odpowiedniej dokumentacji itp. Gdyby prowadzono je na całej populacji, koszt, jaki należałoby ponieść na przeprowadzenie prac hodowlanych, byłby bardzo duży i mógłby nawet przewyższać zysk uzyskany w wyniku poprawy wartości genetycznej zwierząt.
Doskonalenie pod względem genetycznym prowadzi się więc na wybranej części pogłowia (pogłowie zarodowe), a uzyskany materiał — charakteryzujący się odpowiednią wartością genetyczną — rozprowadza w terenie, poprawiając krajową populację.
W zależności od przyjętego programu oraz struktury organizacyjnej w danym kraju realizuje się hodowlę i chów w dwu lub trzech stopniach. W Polsce przyjęto dwustopniową organizację procesu produkcji tuczników.
Liczba loch w hodowli zarodowej jest znacznie mniejsza niż w chowie masowym i wynosi 1.5—1.8% całego stanu loch w kraju. Jak wynika ze schematu (rys. 10.1), do wymiany i uzupełnienia stanu loch w chowie masowym, czyli tzw. remontu, są używane loszki i knury z hodowli zarodowej (część loszek do remontu w chlewniach produkcyjnych może być uzyskiwana od loch użytkowych). Poprawienie pogłowia w hodowli zarodowej będzie więc rzutowało na pogłowie znajdujące się w sferze produkcji (chów masowy), a tym samym na jakość produkowanych tuczników.