74981 IMG55

Dzieci trudne o przewadze procesów hamowania — zgodnie z przypuszczeniem £• Bandury — zachowują się biernie, wykazują wyminie osłabioną aktywność społeczną i poznawczą; unikają nawiązywania kontaktów z innymi, dlatego okazują się niewdzięcznymi partnerami do współdziałania i współpracy; są na ogół niezadowolone, co często znajduje odbicie w ich smutnym, a niekiedy przygnębionym wyrazie twarzy; przejawiają lęk, nieśmiałość, apatię, brak wiary w siebie i nieufność do innych łudzi; zdradzają skłonności marzycielskie; robią wrażenie dzieci o obniżonej sprawności umysłowej. Wymienione trudności często prowadzą także do dalszych konsekwencji w postaci kłamstw i wagarów. Ł. Bandura podkreśla również, iż w grupie uczniów o przewadze procesów hamowania znajdują się często dzieci fizycznie słabo rozwinięte, niskiego wzrostu, niezręczne i niezdarne.

Interesującą klasyfikację dzieci trudnych ze względu na różne dominujące u nich symptomy nieprzystosowania społecznego zaproponował A. Koczetow. Wyróżnił cztery syndromy przejawów trudności wychowawczych, przypisywane dzieciom trudnym.

A. Kocze tow (1977, s. 70—76) w swej klasyfikacji dzieci trudnych ze względu na dominujące u nich symptomy przejawów nieprzystosowania społecznego wyróżnił:

1. Dzieci z zaburzeniami w sferze nawiązywania kontaktów społecznych z innymi ludźmi, rekrutujące się zwłaszcza z jedynaków I uczniów nie łubianych w klasie szkolnej, zajmujących w niej niską pozycję społeczną. Charakterystycznymi cechami ich zachowania — oprócz trudności w nawiązywaniu kontaktów z innymi osobami — są: brak subordynacji tak w stosunku do kolegów i koleżanek z klasy, jak i nauczycieli oraz błędne wyobrażenie o świecie i życiu, nacechowane nadmiernym pesymizmem łub bezkrytycznym optymizmem. Na dziadach tych nie motna polegać, ale pomimo to osiągają ooe na ogół dobre wyniki w nauce

1 Dziad ae wzmożoną łub taniżoną reakcją emocjonalną, będące raptu ofiarą dramatycznych przeżyć psychicznych. Charakteryzują dę drażhwośdą i nieopanowanymi reakcjami lub bteraaidą i obojętnością wobec wszystkiego, oo ssę wokół ach

ft