228 (12)

monią i pewna jego część zawsze będzie się utrzymywała, nawet w dziedzinach pozornie opanowanych przez dominującą ideologię.

Ideologiczne teorie Marksa i Althussera przydają się przy ujawnianiu wszechobecnośd i podstępności działań dominującej ideologii, jednakże położenie nacisku właśnie na ten aspekt prowadzi do lekceważenia i niedoceniania rozmiarów oporu i trudności, jakie napotyka dominująca ideologia. Obie teorie zakładają, że siła ideologii jest nie do przecenienia. A zatem analiza ideologiczna skupia się na związkach pomiędzy tekstami, na sposobie, w jaki wszystkie elementy tekstów łączą się, aby opowiedzieć taką samą historię, historię „białego”, patriarchaJ-nego kapitalizmu. Teoria hegemoniczna rozszerza jednak obszar swoich zainteresowań, zachęcając nas do doszukiwania się w tekstach słabych punktów, elementów zaprzeczających tekstowej zgodności i jedności ideologicznej. Rozpoznając te siły jako próbujące „przyłączyć” elementy oporu do dominującej ideologii, można zwątpić w efektywność tej strategii i stwierdzić, że nigdy nie można pozbyć się wszystkich śladów oporności i wszystkich trudności. Obecność takich sprzeczności i śladów oporności w „przyłączaniu” pewnych znaczeń może zostać stwierdzona przez hegemoniczną analizę tekstu, ale jedynie analiza etnograficzna może dać odpowiedź na pytanie, czy elementy te zostały wzięte pod uwagę, rozważone, czy też nie i czy miały jakikolwiek wpływ na wynik analizy.

„Nigdy nie stosuję makijażu” to strategia mająca na celu „wcielenie” oporu wielu młodych kobiet do ideologicznej praktyki związanej z malowaniem się. Wiele z nich może czuć, że malowanie się jest jednoznaczne z „zaprzedawaniem się” systemowi, a czyniąc to, zaprzedają się również przez akceptację tożsamości społecznej i samoświadomości, która nie jest ich własną, lecz narzuconą przez system. Tego rodzaju punkt widzenia (związany z oporem zarówno przeciwko kapitalizmowi, jak systemowi patriarchalnem u) obecny jest też na omawianej stronie magazynu „Seven-teen” i dlatego możliwe staje się opozycjonalnc odczytywanie tej strony.

Modelka na zdjęciu w lewym górnym rogu (il. 16) ma na sobie artystycznie podarte dżinsy. Takie dżinsy mogą stanowić opór wobec dominującej ideologii — noszone są dłużej, niż jest to przyjęte, a więc kupno nowej pary jest opóźniane, co stanowi mały, lecz znaczący element oporu przeciwko powszechnie obowiązującej wymianie towarów. Takie spodnie są też w sprzeczności z przekonaniem, że „szanujące się” dziewczęta (to znaczy te, które wychodzą za mąż za równie szanowanych mężczyzn) powinny być czyste, dobrze ubrane i ogólnie wyglądać schludnie. Naddarte dżinsy niespodziewanie oferują pewien system znaczeń, sprzeciwiający się innym znaczeniom, jakże wytrwale narzucanym czytelniczkom przez całą resztę tej strony magazynu.