228 (57)

228

Zależnie od posiadanego sprzętu geodezyjnego i urządzeń pomocniczych możemy stosować pionowanie centryczne w linii pionu lub mimośrodowo. Przedłużanie linii pionu może być w górę (zenit) lub w dół (nadir) albo też pionowaniem wiązanym (rys. 6.35).

Pionowanie centryczne polega na bezpośrednim przerzutowaniu na określony poziom punktu stanowiska jako śladu prostej pionowej, będącej krawędzią dwóch przecinających się płaszczyzn pionowych. Pionowanie to wymaga dokładnego centrowania instrumentu nad punktem.

Pionowanie mimośrodowe polega na ustawianiu instrumentu nad otworem stropowym, a położenie osi celowej pionownika względem przenoszonego punktu na dole i na górze jest wyznaczane specjalnymi tarczami i łatami.

Jeżeli do przedłużania prostej pionowej użyjemy pionownika zenitalno--nadirowego, możemy go ustawiać wewnątrz odcinka przedłużanego. Może to mieć zastosowanie zarówno do pionowania centrycznego, jak i mimośrodowego.

Przy pionowaniu wiązanym pionownik ustawiamy na poziomie pośrednim i punkt z poziomu dolnego przenosimy w pionie na poziom wyższy. Punkt ten służy następnie jako punkt wiążący do przedłużenia linii pionu na następne wyższe poziomy. Pozwala to skracać długości osi celowych, a tym samym zwiększyć dokładność pionowania (rys. 6.37). Do zaznaczania na stropie górnym położenia tyczonego punktu używa się tarcz odczytowych (celowniczych) lub specjalnego liniału z podziałką (rys. 6.38). Liniał taki układamy nad otworem w stropie i naprowadzamy go w tyczoną płaszczyznę pionową. Przesuwamy go tak, aż średnia

Rys. 6.37. Wyznaczenie linii pionu za pomocą pionowników optycznych