239
6.8. Równania algebraiczne
I j|%gg świtanie algebraiczne ma pierwiastki zespolone, to nie jest już prawdą, że metoda cuerre’a zbieżna dla dowolnych przybliżeń początkowych. Doświadczenie uczy że i w tym przypadku zbieżność globalna jest dobra.
^ Zauważmy, że w przypadku współczynników rzeczywistych, wartości p(z,j, p'(zt),... & rzeczywiste dla rzeczywistego z*. Oznacza to, że metoda Newtona i metoda siecznych nie b>'ć zbieżne do pierwiastka zespolonego, gdy przybliżenie
początkowe jest rzeczywiste. Natomiast w metodzie Laguerrc*a rk+ł może być zespolone nawet wtedy, gdy zk jest rzeczywiste; wystarczy, żeby było H(zk)< 0. Tak więc ta metoda może zacząć przeszukiwać płaszczyznę zespoloną „sama z siebie".
Przykład 6.8.1. Niech bedzie p(z)-=a02? + alzn~l +...+a„. Załóżmy, że a„^0 (co oie ogranicza ogólności, bo możemy zawsze odrzucić pierwiastek pojedynczy lub wielokrotny a--0). Przypuśćmy teraz, że co najmniej jeden ze współczynników aH_l i <i„_2 jest różny od zera i przyjmijmy w metodzie Lugucrrc’?., że ro=0. Proste obliczenia prowadzą do wzoru
Zx*=--*****-, gdzie H(r0)«(łi-l)2tfJ_,-2iiln-I)tf4ła<l-2.
H(z0)
W szczególności, jeśli n=2, to M(zc) jest wyróżnikiem wielomianu p(z), a z, jest jego pierwiastkiem o mniejszym module (jeśli znak w mianowniku wybiera się tak, jak wspomniano wcześniej). Jeśli wśród pierwiastków są liczby zespolone, to najmniejszy moduł mogą mieć dwa pierwiastki zespolone sprzężone i metoda wybiera któryś z nich. Na przykład równanie
p(z)=z3—2z2 + z—2 = 0
ma pierwiastki +j i 2. Powyższy wzór na z, (dla n=3) daje wartość
3-2 2 A ,—
zi=a-v 11 i.
L±2V 11 < 15 15
Zauważmy, że także w tym przepadku mamy zbieżność do jednego z dwóch pierwiastków o mniejszym module, tj. do ±/.
6.8.2. Dehacja
Obliczanie wartości p(z) zgodnie z wzorem (6.8.2) opiera się na związku
. . p(z)=(z-zJt)^1(z)+6., óB = p(zfc),
gdzie
gM^boZ*'1 + 6t z""2i-... +fcB_l.
żc znaleźliśmy pierwiastek z*=a równania/?(z)=0. Wtedy bm=0 i pozostałe pier-- tego równania są zarazem pierwiastkami równania ^(z)—0. Aby je obliczyć 2citty zastąpić wielomian p(z) ilorazem g z (z). Nazywa się to deflacją. Ten proces można