23 (602)

mi przypadkami tarła obserwowałem niesamowity wzrost agresji dominanta w stosunku do pozostałych osobników. W skrajnym przypadku, gdy zanosiło się na kolejne tarło, kiedy tylko pierwsze promienie słońca padły na zbiornik, woda dosłownie była wychlapywana z akwarium przez gwałtowne ataki dominanta w stosunku do drugiego samca, tudzież przez jego nieco „szorstkie” zaloty do samiczek. Zbyt mały zbiornik wymusił na rybach również bardzo nienaturalne zachowanie, jakim było poddanie się zdominowanego samca dominantowi i odbycie z nim, a raczej próba odbycia, prawdziwego tarła. Ryby zataczały godowe kręgi przez kilkanaście minut, dominantowi nie robiło to różnicy, że ta dziwna duża partnerka nie składa ikry, prężył się przed zdominowanym samcem jak przed samicą. Spotkałem się także z sytuacją, gdy samiczki ktenochromisów w zbyt małym zbiorniku, nie mogąc schronić się przed dominantem, który sprawia wrażenie wiecznie gotowego do tarła, zostały przez niego po prostu zamęczone.

Hodując ktenochromisy, nie będziemy jednak mieli problemu z wyżywieniem tych żarłoków, które jak już wspomniałem, jedzą dużo i szybko, a w dodatku prawie wszystko. Pokarm pobierają zarówno z powierzchni wody, z toni, jak i z dna. Podstawę ich diety powinien stanowić wszelkiego rodzaju żywy pokarm (także mrożonki). Ktenochromis nie pogardzi również pokarmem suchym pod każdą postacią. Ryby te w akwarium z upodobaniem będą także przeczesywać piasek w poszukiwaniu pokarmu. Robią to w sobie właściwy sposób — jakby „dziobiąc” dno, zanurzają spiczasty pysk po same oczy i zostawiają przy tym ślady w postaci charakterystycznych dołków. Wydaje mi się, że w moim akwarium niejeden młody świderek skończył w żołądku żarłocznego C. borei.

Ktenochromisy generalnie ignorują ryby innych gatunków, jeśli te są odpowiednio duże. Oczywiście należy pamiętać

0 podobnych wymaganiach pokarmowych ewentualnego ich towarzystwa. W moim akwarium początkowo obserwowałem najpierw kompletną ignorancję w stosunku do dorosłych Neolamprologus sexfasciatus, które były znacznie większe od młodych ktenochromisów. Wraz ze wzrostem C. horei sytuacja ta uległa jednak zmianie. Dominujący samiec zaczął podejmować niegroźne próby przejęcia obszaru zajmowanego przez szczelinowce, zapewne ośmielony swoją wielkością

1 powodowany wzrastającym poziomem terytorializmu. Niezwykle ciekawie zapowiadałoby się połączenie C. horei z sumikami „kukułkami” Synodontis multipunctatus, które w warunkach naturalnych często wybierają właśnie ktenochromisy na „gospodarzy” dla swojej ikry. Próba odtworzenia tego unikalnego rytuału w zbiorniku może być wyzwaniem i ciekawym doświadczeniem dla każdego akwarysty. Na marginesie należy zauważyć, że w sztucznych warunkach S. multipunctatus jako „rybę gospodarza” chętniej i szybciej wybierają pochodzące z Jeziora Wiktorii ryby z rodzaju Haplochromis łub przedstawicieli spokojnych malawijskich Mbuna, co czyni jednak z próby wykorzystania ktenochromisów do rozmnożenia sumików, a tym samym odtworzenia w akwarium naturalnych zachowań obydwu tych gatunków, przedsięwzięcie tym bardziej interesujące.

Jak już wspomniałem, C. horei to pyszczaki, czyli ryby inku-bujące ikrę w pysku. U tego gatunku, jak i u większości gęba-czy, jajeczka nosi jedynie samica. Ryby te stosunkowo szybko dojrzewają płciowo. Już 5-centymetrowe rybki w wieku kilku miesięcy podchodzą do tarła. Poza tym samiczki bardzo szybko opanowują zdolność donoszenia i już nawet, jak było

23 (602)

23 (602)

Sp?

t Wj PYSZCZKACH

Tropical

AKWARYSTYKA PROFESJONALNA