2.23.2. Związki AB
W przypadku związków AB, utworzonych z dwóch rodzajów atomów, nie obserwuje się powstawania kryształów atomowych, w których charakter metaliczny A lub B byłby zbyt wyraźny, pomijając jedynie stopy, i w których różnica elektroujemności A i B byłaby zbyt duża, pomijając kryształy jonowe.
Spotyka się dwa ważne typy struktury. Powstają one w wyniku wzajemnego przenikania się dwóch sieci regularnych w pierwszym przypadku, heksagonalnych zaś w drugim.
W strukturze pierwszego typu atomy A i B zajmują położenia atomów grup A i B diamentu. Przykładem może być struktura blendy cynkowej (sfalerytu), jednej z dwóch odmian ZnS, o której była już mowa przy rozważaniu kryształów jonowych (s. 181). W przypadku innych związków o tej samej strukturze dominuje charakter kowalencyjny; są to mianowicie: BN (borazon), z którego inną odmianą spotkaliśmy się przy omawianiu kryształów jonowych, A1P, AlAs, SiC (odmiana /?), InP, InAs.
Strukturę drugiego typu można opisać jako splot dwóch sieci heksagonalnych, sieci atomów A i sieci atomów B. Podobnie jak w poprzednim typie każdy atom A lub B ma otoczenie tetraedryczne; liczba koordynacyjna wynosi 4. Grupą przestrzenną struktury tego typu jest P63mc.
Jako charakterystyczny przykład takiej struktury przytacza się często wurcyt, inną odmianę ZnS (rys. 2.55), chociaż zawiera on wiązania o charakterze głównie jonowym.
------4
o |
Zn w 0 i |
S w 3/8 | |
• |
Zn w 1/2 |
S w 7/8 |
Rys. 2.55. Struktura wurcytu — komórka elementarna. Atomy wurcytu znajdują się w węzłach dwóch przeplatających się zwartych struktur heksagonalnych (O i •)
201