skanuj0023 (49)

7.2. Typy ruchu turystycznego 173

Turystyka handlowa

Innym rodzajem turystyki szeroko rozwijającej się niemal na całym świecie jest tzw. turystyka handlowa, którą W.W. Gaworecki [1998, 39-41] nazywa turystyką biznesową, aczkolwiek można znaleźć pewne różnice między turystyką handlową a turystyką biznesową. Turystyka handlowa na terenach przygranicznych różni się np. od typowej turystyki biznesowej głównie tym, że uczestnicy tej formy ruchu rzadko korzystają z hoteli, drogich restauracji lub niektórych środków komunikowania się (połączenia telefoniczne, telefaksowe itd.), co z kolei jest dosyć typowe dla turystyki biznesowej we właściwym tego słowa znaczeniu.

Początki dzisiejszej turystyki handlowej sięgają niewątpliwie czasów starożytnych (rozdział 4). Jednak dopiero w XX w. - wraz ze wzrostem mobilności ludności w krajach wysoko rozwiniętych - przybrała ona masowe rozmiary.

W wymianie turystycznej między Kanadą a Stanami Zjednoczonymi, Niemcami a Austrią, a także krajami byłego Związku Radzieckiego a Polską i Niemcami, itd., cele handlowe należą do jednych z ważniejszych motywów podróży zagranicznych. Czasami są one główną przyczyną podejmowanych działań (np. wyjazdy Polaków do Berlina Zachodniego w latach 1988-1990), jednak znacznie częściej współ wy stępują one z motywami poznawczymi i rekreacyjnymi. Ścisły związek między turystyką a handlem występował już w czasach starożytnych i w średniowieczu. Również obecnie rozwój licznych sklepów z towarami przeznaczonymi dla turystów, np. w Paryżu (Montmartre), Londynie (Soho), Wenecji (rejon Pałacu Dożów i placu św. Marka) i innych, nie tylko w dużych miastach (np. wokół rynku w Kazimierzu Dolnym, w Zakopanem przy ul. Krupówki), świadczy o wyraźnych związkach między tymi dwiema sferami gospodarki. Zdaniem E. Gormsena [1988, 72-73] jednym z regionów, gdzie możliwość tańszego nabycia poszukiwanych towarów jest jednym z głównych motywów wyjazdów turystycznych, jest Ameryka Łacińska. Obok miast na pograniczu Meksyku i Stanów Zjednoczonych (Tijuana, Ciudad Juarez i in.), miejscami szczególnie chętnie odwiedzanymi przez turystów są strefy wolnocłowe, np.: należąca do Kolumbii wyspa San Andres (gdzie strefa wolnocłowa powstała w 1953 r.), wenezuelska wyspa Margarita, rejon wodospadów Iguaęu (u styku granic Brazylii, Argentyny i Paragwaju), brazylijskie miasto Manaus lub posiadłości holenderskie na Morzu Karaibskim (zwłaszcza Curaęao, Aruba i Bonaire). Zjawisko to dotyczy również Europy, gdzie np. wielu Norwegów i Szwedów odwiedzało lotnisko międzynarodowe w Kopenhadze, wyłącznie w celu dokonania tańszych zakupów w strefie wolnocłowej.

Również w Azji turystyka handlowa należy do lepiej rozwiniętych form turystyki. Jak podaje G.W.S. Robinson [1972], zwiększony od lat napływ turystów do Hongkongu, miasta Cavite na Filipinach i na wyspę Penang (Malezja) był związany z utworzeniem w nich stref wolnocłowych; popularność Makau jest związana z licznymi kasynami gry, byłe posiadłości francuskie i portugalskie w Indiach