7.2. Typy ruchu turystycznego 169
• w Szwajcarii Szwajcarski Park Narodowy (1914 r.),
• w Hiszpanii park narodowy Ordesa (1918 r.).
Według Światowej Unii Ochrony Przyrody (World Conservation Union, WCU) można wyróżnić sześć zasadnicznych typów obszarów chronionych:
• ścisłe rezerwaty przyrody (typ I)>
• parki narodowe (typ II),
• pomniki przyrody (typ III),
• rezerwaty przyrodnicze (typ IV),
• krajobrazy chronione (typ V),
• obszary ochrony zasobów naturalnych (typ VI).
W poszczególnych krajach struktura obszarów chronionych przedstawia się odmiennie. W Kanadzie np. parki narodowe stanowiły w 1990 r. aż 53,2% całej powierzchni podległej ochronie, w Meksyku zaś tylko 16,6% (tabele 23 i 24). Te różnice wynikają m.in. z wielkości obszarów chronionych (zazwyczaj obszary o wybitnych walorach, jeżeli są odpowiednio rozległe, są parkami narodowymi, natomiast gdy są nieduże, stają się pomnikami przyrody lub rezerwatami), stanu zagospodarowania oraz przepisów prawnych. Dosyć ciekawym przypadkiem jest Meksyk, w którym aż 15,4% powierzchni przypadającej na wszystkie parki narodowe zajmuje jeden park - założony w 1939 r. Cumbres de Monterrey (246 500 ha) w stanie Nuevo Leon. Następne w kolejności parki narodowe Meksyku są znacznie mniejsze: Canon de Rio Blanco (obejmujący rejon wulkanu Orizaba) w stanie Puebla ma 55 700 ha, park Nevado de Toluca w stanie Mexico ma 51 000 ha, park La Malinche w stanie Tlaxcala liczy 45 700 ha, a Pico de Tancitaro w stanie Michoacan 29 300 ha.
Tabela 23. Obszary chronione w Kanadzie w 1990 r.
Typ obszaru |
Liczba obszarów |
Powierzchnia (tys. ha) |
Udział procentowy |
Ścisłe rezerwaty przyrody |
57 |
501,1 |
1,0 |
Parki narodowe |
80 |
26 309,1 |
53,2 |
Pomniki przyrody |
1 |
3,1 |
0,0 |
Rezerwaty przyrodnicze |
162 |
18 506,8 |
37,4 |
Krajobrazy chronione |
126 |
4 132,1 |
8,4 |
Razem |
426 |
49 452,2 |
100,0 |
Źródło: opracowano na podstawie: Kanada, [w:] Ameryka Północna, Encyklopedia geograficzna świata, tom IV, 1996, OPRESS, Kraków, 227-272.
Ostatnie lata sprawiły, że turystyka ekologiczna stała się nie tylko modna w społeczeństwach krajów^ wysoko rozwiniętych, ale stała się również jednym z głównych powodów wyjazdów turystycznych do niektórych państw Ameryki Łacińskiej, Afryki i Oceanii. Jednym z działań mających przyciągnąć turystów zainteresowanych tą formą turystyki jest powiększanie obszarów chronionych. We