25 (452)

Rys. 11.34. Wykonywanie łożyska z drewna: a), b) sposób obróbki średnicy we wnętrznej, — c) konstrukcja łożyska, — d) sposób obróbki średnicy a

Widok na płaszczyznę J~~| podziału

Rys. 11.36. Racjonalna konstrukcja panewki turbin

Wylanie I białym metalem /

Rys. 11.35. Klasyczna panewka turbinowa

łożysk⁰'

przemieszczenia poprzecznego w przypadku wytopienia stopu ^ _ze

bezpieczeństwo ruchu maszyny może również mieć wnł strukcję panewki np. w turbinach są niedopuszcalne wiek " ^na ko^ szczenią wirnika zarówno poprzeczne jak i wzdłużne. Dl- ^Ł

⁰gra^cz_etli;

Widok na płaszczyznę podziału

Pasek bezpieczeństwa. Korpus -spiż ,_,

^r —

I / [korpus -stały Warstwa bezpieczer-

stwa-brąz porowaty Przekrój osiowy

piciincoztzeiua poprzecznego w pizypauKU wyioprenra

wego stosowano konstrukcję, jak na rys. 11.35. Panewka wy _ecZeń' spiżu wylana białym metalem miała po bokach dwa paski bezp

Byjnieszczone w odległości mniejszej ou pwm_tum>    -----

,_zaj_ne poprzeczne przemieszczenia czopów. Był to półśrodek, gdyż _awarii łopatki ocaleją, lecz czop ulegnie zatarciu. Nowa konstruk-v' ^ra _rg ji.36 tej wady nie ma. Warstwa porowatego brązu pozwoliła ej* ^v j_e prób na kilkakrotny wybieg maszyny, aż do zatrzymania, przy " ^C łożysko pracowało bez smarowania z zewnątrz pod pełnym obcią-_n Czop nie uległ żadnym uszkodzeniom.

jgjiien¹-

b)

Rys. 11.37. Różne sposoby podparcia panewki łożyskowej

Konstrukcyjna zasada optymalnego stanu obciążenia oznacza dla łożyska uzyskanie możliwie równomiernego rozkładu nacisków wzdłuż panewki. Sztywne długie łożysko z silnie obciążonym, ugiętym lub przekrzywionym czopem to zaprzeczenie zasady (rys. 11.37a). Spiętrzania nacisków na brzegach panewki można uniknąć:

1)    przez dobranie odpowiedniej elastyczności jej podparcia (rys. 11.7),

2)    przez stosowanie samonastawności (rys. 11.37b, c, d, e).

3)    przez używanie materiałów łożyskowych o dobrej odkształcalności. roanionastawność na zasadzie kuli łożyskowanej ślizgowo w kulistym

nzdzio (rys. 11.37b), jest problematyczna. Tarcie występujące na tych ^B^pChniach znacznie ją ogranicza. Konstrukcję tego rodzaju należy E^nć tylko jako ułatwienie montażowe. Sprawne funkcjonowanie ŁJ ^e£° łożyska można osiągnąć przekształcając je na łożysko hydrosta-i; co mało kiedy jest opłacalne.

Ka ^rZt ^^Unkcjonuje samonastawność toczna (rys. 11.37c). Wadą tego p,_Js^! £^cia jest mniejsza zdolność odprowadzania ciepła tarcia przez kor-alety wynikające z dobrej samonastawności wyrównują tę wadę.

387

386