262 263 (3)

Elektrodę bierną, płytkową z wilgotnym podkładem, układamy na okolicy barku lub łopatki po stronie przeciwnej.

Po wywołaniu kilku skurczów mięśni krtani stosujemy krótkotrwałą przerwę, po czym dalej prowadzimy zabieg. Czas zabiegu (dla jednej

mięśni krtani: E — miejsce ułożenia elektrody czynnej

strony mięśni krtani) nie przekracza 7 minut. Jeżeli występują objawy zmęczenia mięśni lub skurcz wywołuje przykre uczucie, przerywamy zabieg wcześniej.

Stymulować możemy mięśnie krtani jednej strony lub obu stron kolejno, po uprzednim przegrzaniu ciepłym okładem lub diatermią krótkofalową. Zabiegi stosujemy codziennie przez okres 2—3 tygodni.

c. Elektrostymulacja mięśnia czworogłowego uda.

Elektrostymulacja jednobiegu-n o w a. Układamy chorego na stole zabiegowym. Podkładamy poduszeczkę pod zgięcie kolanowe, aby zwolnić napięcie mięśni uda. Elektrodę bierną (z podkładem wilgotnym) umieszczamy w okolicy pośladkowej.

Elektrodę czynną płytkową (10 x 15 cm), z podkładem wilgotnym i folią plastykową, układamy na mięśniu czworogłowym i przytrzymujemy dłonią, wywierając nieznaczny ucisk. Staramy się wyczuć dotykiem skurcz mięśnia w czasia działania prądu. Stosujemy prąd impulsowy o natężeniu 6—10 mA, wywołując 10—15 skurczów na minutę. Czas zabiegu: 3 razy po kilkanaście skurczów.

Elektrostymulacja dwubiegunowa mięśnia czworogłowego uda. Na okolicy przyczepów mięśnia układamy dwie płytkowe elektrody (proksymalnie — anoda; dystałnie — katoda). Zabieg kilkuminutowy.

d. Elektrostymulacja mięśni prostych brzucha.

Po ułożeniu chorego podkładamy pod uda poduszkę, aby uzyskać nieznaczne zgięcie w stawach biodrowych.

Dwie elektrody owalne (6 x 12 cm) z podkładem wilgotnym umieszczamy na okolicy mięśni prostych brzucha, w odstępie kilku centymetrów od linii środkowej, i przytrzymujemy je w tej pozycji obiema rękami. Osoba asystująca włącza i reguluje prąd.

Stymulujemy prądem galwanicznym pulsującym przerywanym, zmieniając bieguny na elektrodach (w warunkach wyłączonego prądu). Natężenie prądu od 6 do 10 mA. Czas zabiegu od kilku do 12 minut. Ilość skurczów na minutę 12—15. W okresie zabiegu zachowujemy krótkotrwałe przerwy.

Jeżeli stymulujemy każdy mięsień prosty brzucha oddzielnie, używamy dwóch elektrod dyskowych, ułożonych na punktach motorycznych mięśnia. Możemy zastosować prąd stały pulsujący przerywany (6 mA) lub prądy impulsowe pulsujące. Wywołujemy kilka skurczów na minutę, zachowujemy przerwy w czasie zabiegu, który trwa od kilku do 10 minut.

e. Elektrostymulacja przepony:

1) pośrednia: E czynna, katoda (dysk 0 1—2 cm) ustawiona na punkcie motorycznym np. przeponowego; E bierna (5x6 cm) na tylnej okolicy barkowej; 2) bezpośrednia: ułożenie 2 elektrod (6 x 12 cm) na okolicy dolnych żeber od przodu. Prąd impulsowy pulsujący, dawka — do uzyskania efektywnego skurczu przepony.

ELEKTROSTYMULACJE PRĄDAMI IMPULSOWYMI MALEJ CZĘSTOTLIWOŚCI

Nowoczesna aparatura umożliwiła zastosowanie do elektrostymulacji i diagnostyki prądów składających się z impulsów o dowolnie regulowanym parametrze (kształt impulsu, czas jego trwania, wartość amplitudy).

Charakterystyka impulsów

W zależności od kształtu rozróżniamy dwa zasadnicze rodzaje impulsów: prostokątne i trójkątne.

Impulsy prostokątne mają nagłe pionowe wzniesienie wartości prądu, dowolnie wyznaczony czas przepływu prądu o stałej

Ryc. 140. Wykres impulsu trójkątnego (eksponencjalnego)

Ryc. 141. Zmiana diagramu impulsu w zależności od czasu jego trwania (wg Gil-lerta)

mocy, a następnie nagły spadek mocy prądu. Mają one głównie zastosowanie w ełektrodiagnostyce. Jako prądy „drażniące" stosowane są również w elektroterapii do stymulacji mięśni gładkich (jelit, pęcherza moczowego).

Impulsy trójkątne tzw. eksponencjalne zostały wprowadzone do elektroterapii przez Le Gó (Francja).

Zasadniczą cechą impulsu eksponencjalnego jest powolne wzrastanie mocy prądu (tzw. „czoła impulsu") do uzyskania szczytowej wartości

263