26 (444)

68 Rozdział 3

w przybliżeniu z przed 3,000 lat, podczas gdy b- przedstawia egipcjanina czasów obecnych; dawny i dzisiejszy są bardzo podobni. Istotnie, stara rasa egipska, która wzniosła piramidy i której znojne życie odmalowano na ścianach grobowców, z malemi zmianami ma dotąd swych przedstawicieli w fellahach wiejskich, ciągnących dalej swe stare trudy pod nowemi poborcami. Również etjopowie na dawnych płaskorzeźbach egipskich mają dotąd odpowiedników śród plemion Białego Nilu, podczas gdy my w twarzach niewolników fenickich lub izraelskich widzimy znany profil żydowski naszych czasów. Istnieje więc dowód, że rasa zdolna jest zachować swoje szczególne, wyraźnie dostrzegalne cechy przez trzydzieści wieków, czyli tysiąc pokoleń. A ta trwałość typu może mniej lub więcej utrzymać się i wtedy, kiedy rasa, wywędruje daleko od swej siedziby pierwotnej, jak murzyni afrykańscy, sprowadzeni do Ameryki, lub izraelici, naturalizujący się od Archangielska do Singapo-re. Gdzie zachodzą wybitne przeobrażenia w zewnętrznym wyglądzie narodu, tam przyczyn zmiany trzeba szukać w małżeństwach z obcemi lub w odmiennych warunkach życia albo też w jednych i drugich.,.

.Rys. 19. a) Głowa Ramzesa II — Egipt starożytny; b) syn szeika — Egipt nowoczesny (według Hartmana).

Wynik małżeństwa mieszanego czyli krzyżowania się ras jest znanym całej ludności angielskiej w jednym z najwydatniejszych jego przykładów: w krzyżowaniu białych z murzynami, których dzieci zwą się mulatami (hiszpańskie mulato od mula — muł). Cera i włosy mulata są czymś pośrednim między cerą i włosami jego rodziców; nowe stopnie pośrednie występujące w dzieciach białego i mulata, zwanych kwarteronami czyli czworakiej krwi (hiszpańskie cuarteron) i tak dalej; z drugiej strony potomkowie murzyna i mulata, zwani sambo (hiszpańskie zambo) wracają do zupełnego typu murzyńskiego. "Ten charakter pośredni jest ogólną naturą ras krzyżowanych, lecz z mniejszą lub większą dążnością powrotu do jednego lub drugiego typu rodzicielskiego. Uwidocznia to rysunek 20-ty, który przedstawia matkę malajkę i jej córki mieszanki (half-caste) z ojca hiszpana. Chociaż wszystkie

dzieci wykazują rasę mieszaną, w jednych przeważa kształt europejski, w drugich — malajski. Wpływ zmieszania da się również wyśledzić w uwlosieniu, jak to możemy często dokładnie zauważyć na włosach mulata, zwitych kędzierzawo i stanowiących odmianę pośrednią pomiędzy prostszemi włosami europejczyka i wel-nistemi afrykanina.

Rys. 20. Matka malajka i jej córki mieszanki (half-caste).

Kafuzowie (całusa) brazylijscy, szczególnie mieszańce z plemion tuziemnych i sprowadzonych niewolników — murzynów, odznaczają się włosami, wyrastające-mi w kędzierzawą masę, która tworzy naturalną perukę i zmusza noszących ją do schylania się nizko dla przejścia drzwi ich chaty.

Rys. 21. Kafuzanka.