281

Badanie serologiczne

Stosuje się je głównie do badania par surowic w celu wykazania wzrostu miana przeciwciał. Oprócz wartości diagnostycznej, badania serologiczne przeprowadzone na większą skalę pozwalają uzyskać dane o stopniu zakażenia środowiska zwierząt wrażliwych. Stosuje się najczęściej OWD i odczyn seroneutralizacji w hodowlach komórek. Czas zobojętniania 1—2 godziny w 37°C.

Badanie histologiczne

Metoda ta jest stosowana najpowszechniej, jednak jej wartość jest stosunkowo ograniczona, gdyż nie zawsze udaje się wykazać w badanym materiale wewnątrzjądrowe ciałka wtrętowe Dimocka. Najczęściej można je stwierdzić w jądrach komórek nabłonkowych oskrzelików i pęcherzyków płucnych oraz komórek wątroby.

Piśmiennictwo. I. BROWNING G. F., BULACH D. M„ FICORILLI M. N., ROY E.A.. THORP B.H., STUDERT M.J.: Vet. Rcc. 123. 518, 1988. — 2. COTTRAL G. E. (red.): Manuał of standardized methods for vdcrinary microhiology. Comstock Comell Univcrsity Press. Ithaca 1978. — 3. MATUMOTO M., 1SH1ZAKIR., SHIMIZU T.: Arch. Ges. Vimsforsch. 15, 609. 1965.    4. MAYR A.. PETTE J.: Beri. Munch. Tierar/ll. Wschr. 81.

372. 1968.    5. PETZOLDT K.: Dt. Ticrarztl. Wschr. 78. 405. 1971. — 6. PLEYA V.,

GOIS M.: Arch. Exp. Vct. Med. 18. 737,1964.    7. SAMÓL S.. PERYT T.: Życic Wet. 57,

97.1982.    8. SJURIN W'. N., IWANOWA G. A., KRASNOBAJEW F.. A., FOMIN J. W.:

Laboratornaja diagnostika wirusnych boleśniej żywotnych. Kolos, Moskwa 1972. — 9. ZADIJR A J.: Instrukcja tymczasowa w sprawie zasad przeprowadzania laboratoryjnych badań na rhinopneumonitis („wirusowe ronienie klaczy"). IWet. Puławy, 1964.

Inne herpeswirusy zwierząt

Herpesviridae to najliczniejsza rodzina obejmująca ponad 70 wirusów. Oprócz już. omówionych, stwarzających największe zagrożenie zdrowia zwierząt, należą do niej też m. in. herpeswirusy: głowicy bydła, zapalenia strzyków bydła, zapalenia nosa i tchawicy kotów, cytomegalowirusy świń, herpeswirusy psów i herpeswirusy gołębi.

Rozpoznaw-anie chorób wywoływanych przez, wymienione zarazki omawia m. in. podręcznik standardowych metod wirusologicznych pod redakcją Cottrala.

Piśmiennictwo. 1. COTTRAL G. E. (red.): Manuał of standardized methods for veterinary microhiology. Comstock CornclI Universiiy Press. Ithaca 1978.

Adenowirusy

V

Wirus choroby Rubartha psów oraz zapalenia mózgu i rdzenia lisów

i

Próbki do badania

Materiał pobrany przyżyciowo od chorych zwierząt stanowi krew (w okresie gorączkowym), ślina, mocz i wymazy z gardła. Mocz pobiera się za pomocą kateteru. Wymazy otrzymuje się przez wytarcie okolicy migdałków tamponem. Ostatnio stwierdzono, że choroba Rubartha może występować w postaci oddechowej i dlatego zaleca się pobieranie materiału także z narządu oddechowego.

Po śmierci psów pobiera się próbki wątroby, płuc i nerek, a u lisów oprócz tego także mózgu i rdzenia. Najwyższe stężenie wirusa stwierdza sic w wątrobie, natomiast najdłużej utrzymuje się on w nerce (ważne przy diagnozowaniu choroby o dłuższym przebiegu). Do badania serologicznego pobiera się krew możliwie wcześnie po stwierdzeniu objawów chorobowych i w dwa tygodnie później. Do badania histopatologicznego przesyła się próbki wątroby i mózgu w 10% formolu.

Wykazywanie obecności wirusa

Wykrywanie antygenów wirusa. Odczyn prccypitacji w żełu jest przydatny do bezpośredniego badania materiału pobranego od padłego zwierzęcia. Metoda ta nie jest jednak bardzo czuła.

Odczyn immunofluorescencji umożliwia szybkie i pewne rozpoznanie, zwłaszcza przy badaniu skrawków wątroby. Wynik dodatni charakteryzuje się występowaniem jasnozielonej fluoresccncji w jądrach komórek wątrobowych i komórek Kupffera.

281