strukturalnych oraz do badania pierwiastkowego składu chemicznego, stosuje się je również w diagnostyce medycznej.
Pod wpływem promieniowania następuje jonizacja atomów materii. Jonizacji towarzyszy de-ekscytacja poziomów atomowych i emisja promieniowania charakterystycznego o określonej energii. Energia ta jest związana z prawem Moseley'a i liczbą atomową pierwiastka emitującego. Zatem pomiar energii umożliwia identyfikację pierwiastków.
f PIXE)(ang. Proton Induced X-ray Emission) - jedna z metod analitycznych wykorzystująca zjawisko wzbudzania promieniowania X źródłem wiązki protonów, jonów czy cząstek alfa. Jest to metoda bardzo czuła, dzięki której możemy oznaczyć pierwiastki śladowe w ilości ok. lmg/g a także małe domieszki różnych pierwiastków. Zasada działania jest następująca: wspomnianą wiązkę protonów, jonów lub cząstek alfa generuje się za pomocą tzw. cyklotronu o energii kilku MeV. Taka wiązka skierowana jest w miejsce gdzie znajduje się badana próbka powodując emitowanie promieniowania charakterystycznego. Wysoka czułość tej metody pozwala na stosowanie jej w badaniach związanych nawet z ochroną środowiska czy medycynie.
Identyfikacja pierwiastków poprzez pomiar energii promieniowania charakterystycznego
Cel wykonanego ćwiczenia:
Celem doświadczenia jest identyfikacja pierwiastków poprzez pomiar energii promieniowania charakterystycznego.
Przebieg ćwicznia:
zapoznanie się z obsługą programu NIC,
dokonanie kalibracji przy zastosowaniu źródła cząstek alfa 133Ba, wyniki :
Kanał |
742,36 |
486,57 |
282,0 |
319,68 |
Energia [keV] |
81,00 |
53,16 |
30,9 |
35,00 |
wykonanie pomiarów promieniowania X w materiałach którego składu nie znamy. Było to jedno źródło a i 2 nieznane źródła o dłuższym czasie życia niż źródło alfa. Dokonano pomiarów dla każdego źródła oddzielnie i w celu identyfikacji danych pierwiastków porównano otrzymane wyniki z wartościami tablicowymi,