289

Badanie serologiczne

Wykonuje się je najczęściej, z uwagi na prostotę i niski koszt, odczynem hamowania hemaglutynacja który jest tylko nieco mniej czuły od testu SN.

Wartość diagnostyczną (dowód zakażenia) ma stwierdzenie obecności przeciwciał we krwi serca lub wyciągach tkanek martwo urodzonych lub zmumifikowanych płodów starszych niż 70 dni (podobnie jak u młodszych miało wykazanie antygenu).

Prosięta z miotów-, które zetknęły się z wirusem w późniejszym (po 70 dniu) okresie życia płodowego, nie ulegają zakażeniu i wytwarzają (czynna odporność) znaczne ilości przeciwciał. Zwierzęta te łatwo wykryć, gdyż nie ma u nich po odłączeniu od matek spadku miana HI (wynosi ono w wieku 10 12 tygodni ponad 1:256), w odróżnieniu od prosiąt z bierną odpornością przekazaną przez matkę, u których miano obniża się.

Wykonanie odczynu hamowania hemaglutynacji HI (wg Joo i wsp.) jest następujące. Do 0.2 ml inaktywowanej w 56*C przez 30 minut surowicy badanej dodaje się 0,6 ml 25% przepłukanej zawiesiny kaolinu w PBS o pH 7,2 lub w płynie fizjologicznym boranowym o pH 9,0 i po wymieszaniu umieszcza się w temperaturze pokojowej (25^CC) na 20 minut, od czasu do czasu mieszając, w celu usunięcia nieswoistych inhibitorów surowicy. Następnie kaolin usuwa się przez wirowanie, a do supernatantu dodaje 0,05 0,1 mi osadu czerwonych krwinek, które będą użyte w^f odczynie i po wymieszaniu umieszcza się w temperaturze pokojowej na 1 godzinę (celem tego jest usunięcie z badanej surowicy heteroaglutynin dla krwinek świnki morskiej). Po odwirowaniu supernatant traktuje się jako rozcieńczenie 1 :4 wyjściowej badanej surowicy.

Sporządza się dalsze dwukrotnie wzrastające jej rozcieńczenia, dodaje do nich rów-ne objętości wirusa zawierające 4—6 jednostek HA. wstrząsa i umieszcza w temperaturze 37°C na 2 godziny lub w pokojowej na 3 lub w 4"C na 18 godzin.

Następnie dodaje się równą łącznej objętości surowicy i wirusa ilość 0,5% krwinek, umieszcza w temperaturze pokojowej i odczytuje wyniki po 2 godzinach.

W odniesieniu do czasu inkubowania rozcieńczeń surowicy z wirusem oraz. mieszaniny po dodaniu krwinek panuje znaczna dowolność w^: badaniach różnych autorów. Na przykład w pracy Nóckler i wsp. ten pierwszy czas wynosi 60 minut w temperaturze pokojowej, a drugi 24 godziny w temperaturze 4'C.

Za miano dodatnie większość autorów uważa rozcieńczenie równe lub większe niż 1:256. Przyjęcie tak wysokiej wartości uzasadnia się tym, żc w surowicy świń mogą występować nieswoiste inhibitory hema-glutynacji, których nie można całkowicie pewnie usunąć przy użyciu kaolinu. Sprawy te omawiają w piśmiennictwie krajowym Pejsak i Wójcik przy interpretacji wyników własnych badań serologicznych. Miana HI u świń zakażonych mogą osiągać wartość od 1024 do 4096; reinfekcja nie powoduje wzrostu miana.

Bardziej dokładny, lecz droższy i kłopotliwszy w wykonaniu jest odczyn SN. Wykonuje się go z dawką 100—1000 TCID₅₀ w hodowlach komórek.

Piśmiennictwo. 1. COTTRAL G. E. (red.): Manuał of standardized methods for vctcrinary microbiology. Comstock Corncll Univcrsity Press, Itłuca 1978.    2. HALLAUER C.,

KRONAUER G._t SIEGL G.: Arch. ges. Yirusforsch. 35, 80. 1971.    3. JOO H.S..

DONALDSON-WOOD C. R., JOHNSON R.H.: Austrai. Vet. J. 52, 422, 1976. — 4. JOO H.S., JOHNSON R.H.: Vct. Buli. 46. 653, 1976.    5. NÓCKLER M,

FICHTNER D.. KLAUN J., LEOPOLDT D.: Mb. Vct. Med. 40, 673, 1985.    6. PEJ

SAK Z.. WÓJCIK J.: Med. Wet. 41, 459, 19S5. — 7. PEJSAK Z., WÓJCIK J.. KARPIŃSKI S.: Med. WeL 39, 451, 1983.    8. WÓJCIK J.. PEJSAK Z.: Med. Wet. 40.

526,1984. — 9. WÓJCIK J., PEJSAK Z.: Metody laboratoryjnego rozpoznawania zakażeń parwowirusowych u świń. Wyd. Wet. Puławy 1985.

Wirus panleukopenii kotów

Próbki do badania

W ostrym okresie choroby, przez pierwsze około 4 dni (zanim pojawią się przeciwciała we krwi), wirus można izolować ze wszystkich tkanek, także 7. krwi i wydalin. Przyżyciowo pobiera się do badania krew i kał, po śmierci — śledzionę, jelito cienkie i grasicę. U ozdrowieńców stwierdza się nosicielstwo i siewstwo — wirus można izolować przez kilka tygodni z kału niektórych kotów oraz kociąt z objawami ataksji.

Wykrywanie obecności wirusa

Wykazanie antygenów wirusa w kale umożliwia test ELISA (omówiono to dalej przy wirusie zapalenia jelit norek). Również badanie mrożonych

289

19 —    ...