29 (420)

STOSOWANE GATUNKI SZKŁA 29

Ze względów technologiczno-konstrukcyjnych zarówno talerzyk, jak i nóżka są najczęściej skonstruowane w ten sposób, że znajduje się w nich większość przepustów metalowych. Dlatego też omawianie technologii wytwarzania talerzyków prasowanych szklanych czy też metalowych oraz nóżek szklanych sprowadza się właściwie do omówienia złącz metal-szkło albo metal-ceramika.

Problemy techniczne związane z wytwarzaniem baniek szklanych przedstawione są w rozdziale niniejszym, natomiast złącza szkła z metalem omówiono w rozdziale trzecim niniejszej książki.

2.2. Gatunki szkła stosowane w technologii lamp elektronowych

Szkło jest mieszaniną krzemianów głównie metali alkalicznych i metali ziem alkalicznych, jak np.: Na, K, Mg, Ca, Ba. Często w skład jego wchodzą również borany tych metali oraz tlenki, takie jak: PbO, ZnO, AI2O3.

Podstawowymi składnikami kwasowymi szkła są: SiC>2, B2O3, zasadowymi zaś tlenki: Na20, K₂0, CaO, SirO, BaO, MgO, AI2O3, PbO i inne.

Szkło powstaje przez stopienie surowców, zawierających wyżej wymienione tlenki, w wysokiej temperaturze w specjalnych piecach do topienia szkła. Po ochłodzeniu uzyskuje ono bezpostaciowy stan stały odpowiadający właściwościami fizycznymi przechłodzonej cieczy.

Przy wyrobie szkła podstawowymi surowcami są- piasek szklarski, węglany, siarczany lub azotany odpowiednich metali (Na, K, Ca, Ba) oraz tlenki (Pb^CA) i minerały kopalne jak skaleń, baryt i inne.

Poza wyżej wymienionymi podstawowymi składnikami szkła, które decydują o jego składzie i określają jego właściwości fizyczne, stosowane są jeszcze niewielkie ilości związków w celu zabarwienia szklą lub kompensacji zabarwienia wywołanego przez zanieczyszczenia surowców. Do związków takich należą MnOs, Fe2 0s, CoO.

Poza tym stosuje się niewielkie dodatki niektórych surowców (np. AS2O3) w celu „klarowania” masy szklanej, tj. wywołania procesu mającego na celu usunięcie pęcherzyków gazu znajdującego się w stopionym szkle.

Ilość podstawowych gatunków szkła stosowanych w technologii lamp elektronowych jest ograniczona.

Klasyfikację szkła można np. przeprowadzić na podstawie jego składu chemicznego. Ponieważ w szkle istnieje najczęściej kilka składników, przeto przy określaniu danego rodzaju szkła należy wymienić główne jego składniki. Pomijamy natomiast te składniki, które wy-