29 (619)

I

BROM RflHIETOUIH

Przebieg standardowe] misji pocisku ALAS.

Aktualna propozycja wyrzutni ALAS-a z czterema pojemnikami transportowo-startowymi, zamontowanymi na lekkim pojeździe terenowym.

wiającego lub jego aparatura może zostać zainstalowana we wskazanym nosicielu - pojeździe kołowym, śmigłowcu lub okręcie. Aparatura stacji kontrolnej obejmuje komputer o dużej mocy obliczeniowej, przeznaczony do naprowadzania pocisku oraz konsolę operatora z barwnymi monitorami LCD. System wykorzystuje zaawansowane algorytmy naprowadzania i obróbki obrazu, konwertery elektrooptyczne oraz łącze radiowe. Stacja może zostać opcjonalnie wyposażona w odbiornik systemu nawigacji satelitarnej Navstar/GPS oraz serwer telekomunikacyjny.

System dwukierunkowej łączności z pociskiem i kontroli wszystkich procesów umożliwia operatorowi wydanie komendy o rozpoczęciu fazy ataku w dowolnym momencie, daje mu możliwość wyboru punktu celowania, gdy pocisk zbliża się do celu, a także - z dużą dozą prawdopodobieństwa - uzyskanie informacji o skuteczności ataku. Operator dysponuje możliwością identyfikacji celu i podjęcia decyzji o jego zniszczeniu. Wysoka precyzja rażenia jest zagwarantowana bez względu na odległość strzelania, dokładność trafienia zwiększa się wręcz wraz z przybliżaniem się pocisku do celu, co umożliwia „chirurgiczne" ataki, z minimalnym ryzykiem rażenia obiektów cywilnych czy wojsk własnych. Możliwość strzelania z zakrytych przeszkodami lub oddalonych stanowisk zwiększa przeżywalność systemu oraz jego obsługi na polu walki.

W przypadku ostatniej wersji pocisku ALAS szczególnie podkreślana jest jej wielozadaniowość, a wśród możliwych celów wymieniane są: czołgi, śmigłowce, niewielkie jednostki pływające, stacje radiolokacyjne, stanowiska dowodzenia, mosty, składy itp. Stąd też zakładana możliwość zastosowania różnych typów głowic bojowych. Serbowie deklarują aktualnie plany zastosowania trzech ich zasadniczych typów: kumulacyjnej, kumulacyjnej tandemowej oraz penetrująco-odłamkowej. Dla głowicy przeciwpancernej deklarowana jest prze-bijalność ponad 700 mm RHA.

Silnik turboodrzutowy TMM-25 cechuje modułowa konstrukcja. Jest on wyposażony w elektroniczny system sterujący zasilaniem w paliwo oraz zintegrowany system smarowania. Silnik ma jed-noprzepływowy układ, trzystopniową sprężarkę osiową, pierścieniową komorę spalania, jednostop-niową, niechłodzoną turbinę osiową oraz konwer-gentną dyszę wylotową. Masa suchego silnika wynosi 6,4 kg, zaś po uwzględnieniu towarzyszących agregatów wzrasta ona do 6,9 kg.

Pocisk, jak już wspominano, przez cały czas misji, aż do uderzenia w cel, jest połączony światłowodem ze stanowiskiem kontrolnym. Wygodą zastosowania takiego łącza danych jest możliwość uzyskania wysokiej przepływności, co zapewnia bezproblemową transmisję obrazu. Dodatkowo kabel optyczny nie jest podatny na zakłócenia elektroniczne oraz interferencje elektromagnetyczne.

Ostatni znany projekt rozmieszczenia pocisków ALAS, przeznaczonych do zadań przeciwpancernych i zwalczania innych celów lądowych, przedstawia zespół czterech pojemników transpor-towo-startowych zamontowanych na lekkim samochodzie terenowym. Aparatura nosiciela zapewnia kontrolę przedstartową, programowanie, odpalenie oraz przyjmowanie informacji i wydawanie komend do pocisku. Pojemniki transportowo-startowe mają walcowaty kształt i mocowane są na lekkiej ramie, co ułatwia transport, składowania i mocowanie na wyrzutni. ■

Ilustracje w artykule: EDePro, Jugoimport SDPR, Miroslau Gyurósi,

TecHniMfi 9/9nflQ

WOjSiiuUlflLj lUUu