2
2

Cis pospolity

Taxus baccata

Rodzina: cisowa te - Taxaceae

OPIS

WYSTĘPOWANIE

- rzewo dorastające do 20 m wysokości lub duży krzew o szerokiej, często wielopniowej koronie. Szpilki, ułożone płasko po :bu stronach gałązki, są z wierzchu ciemnozielone i lśniące, : :d spodu jaśniejsze i matowe, płaskie, miękkie, do 3 cm dłu-_ ści. Kora jest cienka, gładka, koloru wiśniowego. Niepozorne kwiaty żeńskie i męskie rozwijają się na oddzielnych okazach (gatunek dwupienny). Nasiona, mające czerwoną, jadalną mówkę, rozsiewane są przez ptaki. Gatunek bardzo wolno rosnący, zakwitający po raz pierwszy w wieku około 20 lat. Nie tworzy zwartych drzewostanów, jednak dzięki rozmnażaniu wegetatywnemu występuje w grupach liczących zwykle mika lub kilkanaście okazów.

KWITNIENIE

Marzec - maj; kwiaty zapylane są przez wiatr.

§■■■■■| SIEDLISKO ]■■■■■■■ unistę lasy, zarówno na podłożu zasobnym w próchnicę i wapń, z.< i na ubogich glebach bielicowych wytworzonych na piaskach raz na podłożu torfowym.

Ponad 200 stanowisk w różnych okolicach kraju, przede wszystkim na Pomorzu, Śląsku, Wyżynie Małopolskiej, Podkarpaciu, a także w Karpatach, Sudetach oraz na Mazurach i Suwal-szczyźnic. Gatunek rozprzestrzeniony w Europie zachodniej, środkowej i Skandynawii, a ponadto w górach Europy południowej, Afryki północnej i na Kaukazie, w Turcji i Iranie. Przez Polskę przebiega wschodnia granica zasięgu.

■ ZAGROŻENIA    :

Przez całe stulecia niszczony dla pozyskania cennego drewna, w wielu okolicach cis wyginął na naturalnych stanowiskach, mimo że ochronę gatunkową wprowadził po raz pierwszy już Władysław Jagiełło w 1423 roku. Obecnie największym zagrożeniem są zmiany stosunków wodnych w lasach, zgryzanie przez zwierzynę płową oraz grzyby powodujące porażenie siewek.

■■■■■■I CIEKAWOSTKI

Całe drzewo z wyjątkiem osnówki jest trujące. Gatunek wyjątkowo długowieczny. Najstarszy polski okaz rosnący w Henrykowie na Dolnym Śląsku ma około 1260 lat i ponad 5 m obwodu pnia.

15