1. Występowanie.
Całkowicie chroniony na naturalnych stanowiskach. Występuje w Europie, Ameryce północnej, na Kaukazie. Naturalne lasy cisowe zachowały się w Borach Tucholskich, koło Szczecinka i koło Radomska.
Gatunek dwupienny. Zaczyna obradzać w wieku od 20 - 30 lat ale obserwuje się opóźnienie obradzania w sytuacji gdy Cis występuje w drzewostanie pod okapem. Wtedy obradza w wieku od 70 - 100 lat.
Lata nasienne co
Kwitnie od kwietnia do maja.
Kwiatostany męskie tworzą się jesienią roku poprzedzającego kwitnienie. Wyrastają w kątach igieł po spodniej stronie pędu. Na wiosnę kwiatostany się rozwijają, przyjmują postać drobnych szyszcczek które składają się z 6 - 14 pręcików a każdy taki pręcik zawiera od 2 -8 woreczków pyłkowych. Kwiatostany męskie mają barwę żółtą.
Kwiaty żeńskie wyrastają po spodniej stronie pędów. Są bardzo drobne i trudno je zobaczyć.
Nasiona dojrzewają od sierpnia do września. Nasiona są otoczone czerwoną osnówką która nie zawiera trującej taksyny. Taksyna jest powszechne uznawana za substancję trującą lecz obecnie stosowana jest w medycynie do zwalczania raka ponieważ blokuje ich rozwój.
Nasiona są owalne z ostrymi kolcami, barwy błyszcząco brązowej, z charakterystycznym ostrym zakończeniem.
Zbiór nasiona następuje we wrześniu.
Masa 1000 sztuk nasion wynosi
Do przechowywania nasiona należy oczyścić z osnówki. Z około 8 kg nasion z osnówkami otrzymujemy około 1 kg czystych nasion.
Po zbiorze nasion oczyszczamy je z osnówek i podsuszamy je w temperaturze pokojowej przez okres 1 -2 tygodni. Cis przechowujemy na sucho.
Jeśli nasiona chcemy przechowywać do następnej wiosny to przechowujemy w temperaturze do +5 °C. _
Jeśli nasiona chcemy przechowywać przez 5-6 lat to przechowujemy w temperaturze 1 - 2 °C.
Po wyjęciu z chłodni należy wykonać stratyfikację
Nasiona cisa charakteryzują się dużą opornością kiełkowania. Po wysiewie jesiennym część nasion kiełkuje na wiosnę a pozostała część w drugim roku po wysiewie.
Stratyfikacja nasion cisa polega na:
- przez 6 miesięcy wykonujemy stratyfikację ciepłą ze zmienną temperaturą 15-20 °C co dobę;
- przez 3 miesiące stratyfikacja chłodna w temperaturze 3-4 °C;