Tytuł oryginału: Kinder brauchen Wurzeln und Fliigel
Erziehung zwischen Bindung und Autonomie
Copyright © by Matthias-Griinewald-Verlag, Mainz 1999 © Copyright for the Polish edition by Wydawnictwo JEDNOŚĆ, Kielce 2001
Tłumaczenie Magdalena Jałowiec
Redakcja i korekta Justyna Żukowska
Redakcja techniczna Józef Bąkowski
WYDAWNICTWO „JEDNOŚĆ” 25-013 Kielce, ul. Jana Pawła II nr 4 Dział sprzedaży tel. (0-41) 344-98-63 Redakcja tel. (0-41) 368-11-10 www.jednosc.com.pl e-mail: redakcja@jednosc.com.pl
Wstęp .................................................. 7
1. Równowaga między przywiązaniem i autonomią, korzeniami
i skrzydłami........................................... 10
1.1. Nie tylko dzieci potrzebują korzeni i skrzydeł ............ 11
1.2. Podstawowe potrzeby oraz podstawowe wzorce ludzkiego
zachowania ....................................... 16
1.2.1. Podstawowe potrzeby, związane z dorastaniem
i dojrzewaniem człowieka...................... 16
1.2.2. Życie na dwóch biegunach...................... 19
1.2.2.1. Pogodzone różnice albo: Co wie Ikar? ..... 22
1.2.2.2. Strach przed rozwojem jako przeszkoda dla
życia między dwoma biegunami .......... 28
2. Koncepcje wychowania albo: „Co robimy, kiedy wychowujemy
dziecko?” ............................................ 41
2.1. „Przecież ja chcę tylko twojego dobra!” - egoizm dorosłych
czy miłość do dziecka? .............................. 43
2.2. Bezradność wychowania ............................. 48
2.3. Wszechwładza w wychowaniu......................... 50
2.4. Wspólnie udajemy się w drogę ........................ 51
3. Wspólne dorastanie - wychowywanie do tego, by „być”........ 54
3.1. Dziecko nie staje się człowiekiem - on już nim jest ........ 57
3.2. Tworzenie wspólnych dziedzin życia dla dzieci i dorosłych .. 58
3.3. Nauka w sytuacjach dnia codziennego .................. 60
3.4. Miłość i szacunek w wychowaniu ...................... 63
4. Dla każdego przedziału wiekowego to, co mu się należy........ 66
4.1. Niemowlę - bezradne i kompetentne ................... 67
4.2. „Potrafię sam!” - dążenia do autonomii i doświadczania granic 73
4.3. Spirala odwagi życiowej albo: „Pierwotne zaufanie sprawia,
że dzieci się usamodzielniają”......................... 78
4.4. Spirala obaw przed rozwojem albo skutki nadopiekuńczości
i zaniedbania...................................... 83
— 5 —