2 (2271)

Rodzaje zmienności

Z biologicznego punktu widzenia pojęcie zmienności może odnosić się do wszystkich różnic występujących między osobnikiem rodzicielskim i osobnikiem potomnym. W szerszym ujęciu zmienność dotyczy występowania różnic między osobnikami należącymi do tej samej populacji (zmienność osobnicza), jak też między populacjami (zmienność grupowa).

Zmienność z uwagi na swój charakter, może być dziedziczna (zmienność genetyczna) i niedziedziczna (zmienność środowiskowa). Pierwotną przyczyną zmienności dziedzicznej są mutacje, wtórną- rekombinacje genetyczne

Przyczyną zmienności niedziedzicznej są czynniki środowiskowe, do czego nawiązuje jej nazwa Całkowita zmienność biologiczna danej cechy (zmienność fenotypowa) stanowi sumę zmienności genetycznej i zmienności środowiskowej przy uwzględnieniu różnych efektów współdziałania między genotypem a środowiskiem.

W innym podziale rozróżnia się zmienność ciągłą i zmienność nieciągłą. Cechy ilościowe, niedające się zaliczyć do wyraźnie przeciwstawnych postaci, zależne od niewielkich w efektach zmian genetycznych i od wpływu środowiska zmieniają się w sposób ciągły między postaciami skrajnymi (o cechach tych wspomniano w opisie współdziałania genów). Taką zmienność, nazwaną ciągłą, można przedstawić za pomocą krzywej Gaussa (np. rozkład wzrostu u ludzi).

Zmienność nieciągła (skokowa) dotyczy cech jakościowych, które występują w przeciwnych dwóch postaciach (np. krótka i długa sierść) lub większej ich liczbie (np.. Grupy krwi A, B, AB, i 0).