2 (604)

RAMKA 6.4

CZYNNIKI ISTOTNE DLA ROZWOJU SPRAWNOŚCI MOTORYCZNYCH

Dojrzałość do uczenia się

Gdy uczenie się współwystępuje z gotowością do niego, sprawność jest du/u lepsza niż wtedy, gdy przeznacza się tyle samo czasu i wysiłku, ale brak dojrzało ,' i do uczenia się.

Możliwości uczenia się

Wiele dzieci nie ma okazji do opanowania sprawności motorycznych czy to z ten" względu, że rodzice obawiają się ich skaleczeń, czy też dlatego, że środowisko, w którym żyją, nie zapewnia możliwości uczenia się.

Możliwości ćwiczenia

Należy zapewnić dziecku tyle czasu na ćwiczenia, ile jest konieczne do opanowaniu danej sprawności. Wszakże jakość ćwiczeń jest dużo ważniejsza od ich ilości. Jo-ili dzieci ćwiczą swoje sprawności w sposób chaotyczny, ukształtują niewłaściwul nawyki ruchowe i mało efektywne ruchy

Dobre wzorce

Ze względu na ważną rolę, jaką odgrywają właściwe wzorce w opanowaniu sprawności ruchowych, dzieci muszą naśladować dobre modele, aby ukształtował poprawne sprawności.

Kierowanie uczeniem się

Dzieci potrzebują pokierowania, aby mogły właściwie naśladować model. TylkifJ wtedy mogą poprawić błędy, zanim utrwalą się one tak silnie, że trudno będzie |ij| usunąć.

Motywacja

Aby podtrzymać zainteresowanie rozwojem sprawności, konieczna jest motywni |i do uczenia się. Głównymi źródłami motywacji do ćwiczenia sprawności ruchowy ł są: sama przyjemność wynikająca z aktywności, niezależność, uznanie ze stront grupy rówieśniczej oraz kompensowanie poczucia własnej nieadekwatności, |.ik« dzieci przeżywają w związku z niepowodzeniami w innych dziedzinach, zwłaszi i w nauce szkolnej.

Każdą sprawność motoryczną trzeba opanowywać osobno

Nie ma ogólnej sprawności ręki lub ogólnej sprawności nóg. Przeciwnie, ka/il sprawność trzeba opanować z osobna, ponieważ różni się ona pod pewnym względami od pozostałych sprawności. Trzymanie łyżeczki przy samodzielny!! jedzeniu różni się od trzymania kredki przy malowaniu (patrz ryc. 6.5.).

Sprawności należy opanowywać pojedynczo

Uczenie się kilku sprawności jednocześnie, zwłaszcza gdy dotyczą tych samy« zespołów mięśni, powoduje zamieszanie i prowadzi do miernych rezultatów ut( straty czasu i wysiłku. Po opanowaniu jednej sprawności można rozpc« /\ ćwiczenie następnej, bez obawy zakłóceń.

ROZWÓJ RUCHOWY

284

liyc. 6.5. Ponieważ poszczególne sprawności motoryczne różnią się nieznacznie od siebie, każdą z nich należy opanowywać oddzielnie (Wg: Bil Keane The Family Circus". „Register and Tribune Syndicate", 3 VII 1975. Wykorzystano za zgodą)

RAMKA 6.5

NAJCZĘSTSZE METODY UCZENIA SIĘ SPRAWNOŚCI MOTORYCZNYCH Uczenie się metodą prób i błędów

Dziecko, którego ćwiczeniami nikt nie kieruje i któremu nie dostarcza się wzoru do naśladowania, podejmuje całkiem przypadkowe próby ćwiczenia różnych czynności Osiągnięte w ten sposób rezultaty są zwykle poniżej możliwości dziecka.

Naśladownictwo

Uczenie się przez naśladownictwo lub obserwowanie modela (np. jednego z rodziców lub starszego dziecka) jest bardziej efektywne od metody prób i błędów, .ile jednocześnie w pewnym stopniu ograniczone ewentualnymi błędami modela. Na przykład dziecko nie nauczy się dobrze pływać, jeśli naśladuje słabego pływaka. Ponadto, nawet gdy model jest dobry, dziecko może nie być dobrym obserwato-| mm.

trening

We wczesnych etapach uczenia się szczególnie ważne jest nabywanie sprawności pod kierunkiem i nadzorem modela demonstrującego daną umiejętność i sprawiającego, czy dziecko dobrze go naśladuje. Raz ukształtowane niewłaściwe ruchy i Mędne nawyki są trudne do usunięcia.

SPRAWNOŚCI MOTORYCZNE

285