2 (655)

z tym coraz większego znaczenia nabiera makrologistyka i logistyka międzynarodowa. Długość kontrolowanego łańcucha jest wyznaczona głównie przez zasięg interesów przedsiębiorstwa i z reguły przekracza granice między firmami, a coraz częściej między krajami, w zarządzaniu i koordynacji procesu przepływu nie tylko produktów, ale i informacji oraz środków pieniężnych.

Tak rozumiana logistyka stanowi szerokie spektrum problemów natury techniczno-organizacyjnej, ekonomiczno-finansowej i personalnej, a znajomość sposobów ich rozwiązywania, z wykorzystaniem narzędzi zarządzania procesami i projektami, stanowi niezbędny element wiedzy fachowej specjalistów od zarządzania.

Z przedstawionych powodów zasadne jest podanie encyklopedycznej wiedzy służące łącznemu nauczaniu problematyki dotyczącej procesów i projektów w obszarze szeroko, rozumianej logistyki. Wymienione zagadnienia są rozpatrywane z wykorzystaniem technologii informatycznych, szczególnie w ramach zintegrowanych systemów informacyjnych zarządzania organizacją.

Skrypt jest przeznaczony dla studentów kierunku zarządzanie z różnych typów uczelni polskich. Jest on też adresowany do studentów innych kierunków uczelni ekonomicznych, kształcących się w zakresie organizacji i funkcjonowania przedsiębiorstw przemysłowych, handlowych, usługowych, działających w wymiarze krajowym i międzynarodowym, oraz instytucji i jednostek administracji państwowej. Może być także przydatny dla praktyków zajmujących się analizą, usprawnianiem i projektowaniem procesów logistycznych z wykorzystaniem zasad zarządzania projektami.

Stanisław Nowosielski

Logistyka jako koncepcja zintegrowanego rozwoju zarządzania procesami przepływów

1.1. Istota, cele i funkcje logistyki

Pojęcie „logistyka” ma swoją historyczną konotację, wywodzi się z greckiego słowa logos oznaczającego słowo, rozum, rachunek. W XVII wieku terminem tym określano praktyczne liczenie za pomocą liczb (w odróżnieniu od arytmetyki jako nauki teoretycznej). Później logistyka oznaczała formalną, bądź matematyczną, logikę wyodrębnioną z logiki tradycyjnej¹. Oprócz tych znaczeń pojęcie logistyki miało i ma zastosowanie w terminologii militarnej², niektórzy autorzy etymologię słowa logistyka wywodzą od francuskiego słowa lager - kwaterować'. Po II wojnie światowej opracowane matematyczne modele, takie jak: programowanie liniowe, planowanie transportu i tras, projektowanie procesów przeładunkowych i magazynowych, zostały przeniesione do sfery cywilnej. W nauce organizacji i zarządzania termin logistyka używany jest również w kilku znaczeniach^{3 4}:

•    jako dyscyplina naukowa, teoria;

•    jako konkretna działalność obejmująca gospodarkę materiałową, eksploatację, serwis, transport, infrastrukturę;

•    jako filozofia zarządzania zjawiskami i procesami rzeczowymi (przepływem dóbr) opartą na zintegrowanym ich ujmowaniu⁵.

Ponadto w literaturze przedmiotu wymienia się często trzy generalne obszary (skale) zainteresowania logistyki:

9

1

   B.H. Kortschak, Co to jest logistyka, Instytut Wspierania Rozwoju Gospodarczego Federalnej Izby Gospodarczej, Wiedeń 1992, s. 14.

2

   Na potrzeby wojskowości pojęcie logistyki było definiowane i wykorzystywane przez wielu przywódców, jak np. cesarz bizantyjski Leontos (886-911) czy szwajcarski generał Antoine-Hcnri Jomini (1779-1869).

3

   S. Abt, Zarządzanie logistyczne w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 1998, s. 16.

4

   Cz. Skowronek, Z. Saijusz-Wolski, Logistyka w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 1995.

5

   K. Lysons, Zakupy zaopatrzeniowe, PWE, Warszawa 2004, s. 96.