3 6

...czej, ustawę z 14 czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym i dekret z 2 sierpnia 1951 r. o targach i targowiskach.

jeżeli projektowane zmiany i uzupełnienia nie są zbyt liczne i można je wprowadzić, nie naruszając konstrukcji dotychczas obowiązującego aktu, zmiana prawa odbywa się w drodze nowelizacji.

Nowelizacją nazywa się częściową zmianę obowiązującego aktu prawodawczego przez inny akt normatywny tej samej (albo wyższej) mocy prawnej, później wydany.

W zasadzie nowelizuje się tylko ustawy. Wyjątkowo, jeśli zachodzi konieczność nowelizacji aktu wykonawczego, należy w akcie nowelizującym przewidzieć obligatoryjne upoważnienie do wydania tekstu jednolitego (o którym niżej).

W praktyce stosuje się dwie formy nowelizacji -— wąską i szeroką.

nowelizacja wą ska i szeroka

Wąska nowelizacja polega na zmianie przepisów ustaw wyraźnym przepisem ustawy zasadniczo poświęconej innej ma-

terii, późniejszej niż ustawa zawierająca przepis zmieniany.' ,

lyjf

Szeroka nowelizacja polega na zmianie przepisów ustawy odrębną , ustawą nowelizacyjną. Przykładem takiego aktu może być ustawa z 13 lip-ca 1990 r. o zmianie ustawy — kodeks postępowania cywilnego, która | składa się z czterech tylko artykułów, jednakże pierwszy z nich wprowadza aż 92 rozmaite zmiany w lc.p.c.

tekst autentyczny

Akt normatywny urzędowo ogłoszony w odpowiednim dzienniku publikacyjnym uznaje się za tekst autentyczny. Tekst autentyczny jest uznawany za pierwotny i wiary godny, a w razie spo^

rów co do treści przepisów prawa — jest tekstem ostatecznie wiążącym.

[ tekst jednolity

4.4. Niekiedy liczne zmiany w ustawie (wyjątkowo: w innym akcie) lub wielokrotne nowelizacje stwarzają istotną trudność w praktycznym posługiwaniu się wieloma elementami składającymi się na treść aktu. Wówczas ogłasza się jego tekst jednolity. Tekst jed-

nolity nie jest nowym aktem prawotwórczym. W Polsce ogłoszenie tekstu jednolitego w Dzienniku Ustaw następuje w drodze obwieszczenia wła-ściwego ministra lub Prezesa Rady Ministrów.    |§

\ 5. WYJĄTEK: ROZPORZĄDZENIE Z MOCĄ USTAWY

\ I. NiektórĄsystemy źródeł prawa przewidują także instytucje rozpo-i a* lżenia albo dekretu z mocą ustawy. Akt taki, mając moc równą usta-u n . może ją zmienić albo uchylić, często Konstytucja przewiduje przed-mmiowc granice regulacji dla aktów tego typu. Upoważnienia do stano-u u i nu aktów tego typu powierza się na ogół rządowi albo prezydentowi i ilnlvc/.ą zazwyczaj sytuacji wyjątkowych w państwu/ Akty tego typu są In i ii /.one z pominięciem rozbudowanej procedury Ustawodawczej.

Akty wydawane w zakresie materii ustawy przez organ pozaparlamentarny są z reguły zatwierdzane przez parlamenty. Upoważnienia mają na ..('ul charakter czasowy; pewne materie są //nich wyłączone.

laki wyjątek przewiduje też Konstytucja RP. Chodzi o rozporządzenie i nucą ustawy Prezydenta RP ustanowione na wniosek Rady Ministrów, i¹1!v Sejm nie może się zebrać na posiedzenie w czasie stanu wojennego,

rozporządzenie w czasie stanu wojennego

i    ilulyczące niektórych kwestii związanych z regulacją prawni obowiązującą w stanie wojennym. Rozporządzenie n tuwodawcze Prezydenta podlega zatwierdzeniu przez Sejm u i na jbliższym jego posiedzeniu. Jest to jedyny dophszczo-

ii    , |>i /oz obecną Konstytucjiwypadek ustawodawstwamozaparlamentar-nt co Rozporządzenie taki/nie może zmienić Konstytucji, ordynacji wy-lmic/cj do Sejmu, Senat/i organów samorządu, ustawy okwyborze Pre-

\ <U-nla RP i ustawy o Zanach nadzwyczajnych.    \

Rozporządzenia rómocą ustawy mogą dotyczyć zasad działania organów władzy publicznej oraz zakresu ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela w cz^ie stanu wojennego, a także określić podstawy, zakres i iiyb wyrównywania strat majątkowych wynikających z wprowadzonych mm .miczeń. Działania podjęte w tym przypadku muszą odpowiadać stopr i nowi zagrożenia i powinny zmierzać do jak najszybszego przywrócenia .......ulnegp funkcjonowania państwa.