320 (12)

Tabela 16 ł

Wartości błędów średnich    ■ /(d/t i, JAs) [Mm)

X. ddi AAt \	010*	020*	0.HT	040*	050*	060	070'	ow	090
010*	3.0	2.0	1.5	U	1.0	0.9	0.85	0.8	0.8
020*	2.0	I.S	1,25	1.0	0.95	0.85	0.8	0.8	0.8
030*	1.5	1.25	1.0	0.95	0.85	0.8	0,73	0.75	o.s
(MO	1.2	1.0	0.95	0.85	0.8	0.75	0.75	0.75	0.8
050	1.0	0.95	0.85	0.8	0.75	0.75	0.75	0.75	0.8
060	0.9	0,85	0.8	0.75	0.75	0.75	0.73	0.75	0.8
070	0.85	0.8	0.75	0.75	0.75	0,75	0.75	0.8	0.8
oto*	1.8	0.8	0.75	0.75	0.75	0.75	0.75	0.8	0.8
onr	1.8	0.8	0.8	0.8	0.8	0.8	0.8	0.8	X

W przybliżeniu można stwierdzić, że błąd średni pozycji A/, jest równy szerokości pasa pozycyjnego ±m wtedy, gdy różnice azymutów AA_X i AA₃ są zawarte od 040* do 080 .

W praktyce zagadnienie dokładności pozycji z trzech linii pozycyjnych jest bardziej złożone, zwykle bowiem wsstępują w nich jednocześnie i błędy systematyczne, i błędy przypadkowe.

16.2.4. Błędy przypadkowe i systematyczne

Jeżeli wartości błędów systematycznych i przypadkowych są porównywalne, to powstają małe trójkąty błędów o botach rzędu 1—3 Mm W takiej sytuacji stosowanie jakiejkolwiek metody graficznej do wyznaczenia rzeczywistej pozycji statku jest bezcelowe. Różnorodne przecinanie się linii pozycyjnych powoduje rozkład pozycji w granicach wielkości boków trójkąta błędów (rys. 16.7). Pr/y takim układzie błędów mc można ustalić, czy pozycja rzeczywista leży wewnątrz trójkąta błędów czy też na zewnątrz.

W związku z tym przeprowadzono badania (Moody (9]). Dokonano analizy 100 pozycji z trzech gwiazd określonych z dokładnie znanej pozycji. Pomiary obarczone błędami grubymi odrzucono. Różnice azymutów obserwowanych gwiazd zawierały się między 20 a 160*. Pomiary trzech gwiazd trwały w każdym wypadku krócej niż 15 mm. Wyniki analizy wykazały, żc przeciętna odległość d_w rzeczywistej pozycji P od punktu W była mniejsza od 2 Mm. natomiast przeciętna odległość d_Ł pozycji rzeczywistej P od punktu Z wynosiła 4,3 Mm (rys. 16.8). A zatem im mniejsza jest odległość rzeczywistej pozycji do środka trójkąta błędów, tym większe jest prawdopodobieństwo znalezienia się tej pozycji wewnątrz trójkąta błędów. Stąd wynika następujący praktyczny wniosek: Jeżeli otrzyma się mały trójkąt błędów' o bo-

320