32 (377)

sza duży rysunek, ilustrację tub obraz. Uczniowie oglądają i następnie odpowiadają na pytania, np.: Określ położenie tramwaju, drzew itp. Uczniowie mówią: Tramwaj znajduje się z prawej strony w dolnej c^.sr/j obrazu itd..

b)    podawanie położenia przedmiotów przez nauczyciela łub uczniów\ i rozpoznawanie przez_t klasę co to za element obrazu.

c)    ćwiczenia ukazujące znaczenie różnych określeń. Praca z zeszytem 1 na stronie 3.

3. Ustalanie wzajemnego położenia trzech przedmiotów

Na ławce układamy trzy przedmioty, np.: ołówek, kredka, długopis! Zadaniem ucznia jest ustalenie wzajemnego ich położenia i odpowiedź nt takie pytania, jak: Po której stronie kredki leży ołówek? Po której stronią ołówka leży kredka? itp. Innym typem tego ćwiczenia może być układaniej 1) koła między dwoma patyczkami, 2) układanie dwóch patyczków] z boku kola itp. i określanie zmian we wzajemnym położeniu.

Ol O O

4. Zabawa w pokazywanie właściwego koła

Mamy 9 kół po trzy w każdym rzędzie (na tablicy i każde dziecko nl kartce). Słowami kierujemy uwagę dziecka na właściwe koło, które mąjl pokazać łub przekreślić, np.: kolo u^? środku, w prawym rogu u góry pm kołem środkowym, w lewo od koła środkowego itp.

O O O

o o o o o o

Ćwiczenia w zakresie wzajemnego położenia klocków Dienesa Jest to pierwsze wprowadzenie klocków logicznego myślenia, chociaż większość dzieci powinna znać je z przedszkola. Pozwalamy dzieciom na dowolną zabawę (orientację). Następnie dzieci wykonują różne ćwiczenia.

a)    układanie trzech określonych klocków obok siebie i odpowiedzi na pytania. Jaki klocek jest w środku, z prawej strony itp.,

b)    układanie trzech dowolnych klocków obok siebie (lub pod sobą)' i odpowiedzi na podobne pytania,

c)    układanie trzech prostokątów, kola i trzech kwadratów obok siebie. Ćwiczenie: Połóżcie z lewej strony dwa prostokąty. O ile miejsc trzeba przesunąć kolo, aby znowu znalazło się ono w środku. Jeżeli przesuną też o dwa miejsca, zrobią błąd (bo należy przesunąć o jedno miejsce). Dzieci, które zrobią to dobrze rozumieją stosunki przestrzenne i ilościowe, bowiem przeszły z etapu abstrakcji empirycznej do abstrakcji rejleksują-cej. Dla ułatwienia mogą to być 3 patyczki, kolo i 3 patyczki.

O

■ ('wiczenia kierunku pod wpływem zmiany punktu odniesienia, a) para uczniów staje do siebie twarzami. Każde pokazuje prawą rękę, lewą nogę itp. Dzieci nawzajem sprawdzają poprawność wykonania, l)) ćwiczenia ze stemplami:

—    odbijanie na papierze i określanie lewej i prawej strony,

—    oglądanie tych samych pieczątek, które przed chwilą odbijano i określanie ich stron,

—    dorysowywanie elementów z określonej strony odbitego stempla. Tematyka stempli może być różna. Matematyczna pozwoli określać położenie elementów (np. położenie punktu), a niematematycz-'

na (do zadań tekstowych) pozwoli określić położenie części obrazka. Samodzielne narysowanie figury według wskazania liczby kratek i kierunku ruchu od obranego punktu. Na przykład, zaznacz krzyżykiem początek figury i narysuj ją według danej liczby kratek oraz wskazanego kierunku: M- . 2 i . I -* . J T ! 2- . I t

63