34 (128)

Małgorzata Iwanowic? - Zabawy i gry językowe w szkole M9

-    „kształtujące proste dyspozycje i sprawności związane z wykonywaniem zadań intelektualnych”,

-    „kształtujące umiejętności złożone^M\

-    gry poznawcze.

Gry językowe należą przede wszystkim do drugiej grupy gier, chociaż walory emocjonalne również i w tym przypadku nie są bez znaczenia.

W młodszych klasach szkoły podstawowej stosuje się w nauczaniu takie gry językowe, jak: loteryjki (wyrazowe, obrazkowo-wyrazowe), układanki, d o m i n a, zaś w klasach starszych - np. turniej językowy i s c r a b b l e.

Gry językowe doskonale rozwijają relacje interpersonalne - między ich uczestnikami nawiązują sic szczególne więzy emocjonalne, kształtuje się zdrowo pojęta umiejętność rywalizacji, podnosi poziom motywacji i aktywności uczestników gry. Dzięki temu, żc w grze językowej gra każdy z każdym, wszyscy mają szansę na wykazanie się wiedzą i umiejętnościami. Ilustruje to poniższy schemat.

Rola grafiki w zabawach i grach językowych

Bardzo ważną f unkcję w zabawach językowych spełnia grafika (rysunki, obrazki, diagramy, wykres)', plansze itp.), której różnorodność może być jednym z bodźców do nauki gramatyki, szerzej - języka, a także ortografii.

^! Tamże.

150 Część pierwsza - Żywioł, radość s kultura zabawy...

Nie bez znaczenia jest również użycie koloru, który nie tylko podnosi atrakcyjność zabaw i gier, lecz także zwiększa percepcję wzrokową. Ponadto służy do wyróżniania wybranych elementów językowych, co zwiększa szanse na lepsze ich zapamiętanie. Jeśli zilustrujemy polecenie rysunkiem, pobudzamy wyobraźnię uczniów, zwiększamy ich kreatywność i chęć działania.

Elementy graficzne w kształceniu językowym, poparte ustnym poleceniem i komentarzem nauczyciela, zwiększają ponadto skuteczność komunikowania się. To, co nie zawsze jest zrozumiałe w informacji ustnej, może stać się prostsze, jeśli polecenie zostanie jednocześnie wypowiedziane i zobrazowane.

Przykłady zastosowania zabaw i gier w kształceniu językowym

Zabawy językowe mogą mieć duże zastosowanie w nauczaniu słowmictwa, frazeologii i stylistyki, ale także w nauczaniu typowej gramatyki. Przykłady takich zabaw^r zawiera tabela 1.

Tabela 1. Przykłady użycia zabaw i gier w kształceniu językowym

Zakres treści językowych	Rodzaj zabawy językowej
odgadywanie przysłów, porównań	szarada obrazkowa
części mowy	labirynt (łączenie wyrazów)
rodzina wy razów (wyrazy pokrewne)	domino, układanki
tworzenie wyrazów wprowadzanie nowych wyrazów-	logogryfy zagadki tekstowe
wyrazy trudne w zapisie	kostki ortograficzne
antonimy, homonimy, polisemia	zabawy wyrazami
związki frazeologiczne	szarada tekstowo-obrazkowa

Źródło: opracowanie własne.