34 (221)

Szkoła Konstruktorów

Schemat stabilizatora napięcia pokazany jest na rysunku I. Autor pisze, że zrealizował układ już dawno temu, jednak z braku modelu i fotografii, zmuszony jestem zaliczyć rozwiązanie do teoretycznych. Szerszy opis i kompletny rysunek można znaleźć w Elportalu (Pielił.zip 175kB). Układ ten, choć bardzo stary, jest godny uwagi ze względu na prostotę i parametry.

Obecnie można i warto uprościć go do postaci jak na rysunku 2.

Otóż jest to prosty stabilizator LDO, czyli o małym minimalnym spadku napięcia, a co istotne, wartość prądu maksymalnego (funkcja ogranicznika prądowego) można dobrać indywidualnie, zmieniając wartość rezystora Rx, któiy wyznacza prąd bazy, a więc także prąd kolektora T1.

Rozwiązania praktyczne

12-letni Jacek Kopała z Jastrzębia Zdroju napisał: (...) elektroniką zajmuję się już od dawna, mimo to moja wiedza jest znikoma, lecz średnio zaawansowane układy potrafię już złożyć. Uczyłem się na kitach różnych firm (w tym też AVT) oraz na Oślej łączce A01-A03. Lubię elektronikę zci jej ogromne możliwości i autonomiczność. (...) Mam pomysł na rozwiązanie zadania głównego nr 162. Ten pomysł to „Stabilizator/zasilacz do układów scalonych ”. Taki prosty układzik pozwoli na zasilanie mikroprocesorów podczas programowania i podczas normalnej pracy. Sercem układu jest stabilizator LM 317 (...).

Model pokazany jest na fotografii 1. Młody Autor otrzymuje nagrodę.

13-letni Paweł Sablik z Pisarzowic napisał: Witam! Temat zadania 162 świetnie zgrał się z oddaniem do użytku mojego pierwsze-go zasilacza. Posiada on regulację napięcia 1-15V, przełącznik prądu 1A/3A oraz wyjście napięcia zmiennego 12Y/15A. (...) Konstrukcja oparta jest na układach LM317 i LM350 przełączanych przełącznikiem. Układ posiada toroid o mocy 150VA i napięciu 12V, mostek prostowniczy 5A. Uważam, że taki zasilacz jest w pełni wystarczający do potrzeb hobbysty, zajmującego się układami cyfrowymi. Na koniec tego krótkiego maiła chciałbym przekonać osoby w moim wieku i młodsze, że pierwszy zasilacz powinien być prosty tak jak ten, a nawet jeszcze prostszy. Nie warto nawet próbować za pierwszym razem robić zasilacza typu 2 x 0-50V/l5A, bo na 99% nic z tego nie wyjdzie. Każdy powinien zrobić zasilacz na miarę tego, z jakimi układami ma głównie zamiar pracować. Jeśli chce wyko-

Rys. 4

Rozwiązanie zadania głównego 161

Fot. 1 Model Jacka Kopali

nywać układy lampowe, taki zasilacz z pewnością nie wystarczy.

Ale ja wykonuję głównie układy na CMOS-ach i taki zasilacz ze spokojem mi wystarcza. (...)

Zgadzam się w pełni z Pawłem, że warto, a nawet trzeba zaczynać o układów prostych, bo wtedy prawdopodobieństwo osiągnięcia sukcesu będzie duże. Paweł, żeby uniknąć problemów z przełączanym ogranicznikiem prądu, zastosował po prostu dwa stabilizatory: LM317 o prądzie 1,5A i LM350 o prądzie 3A - rysunek 3. Fotografia 2 pokazuje model. Młodziutkiemu Autorowi przydzielam kupon 50zł.

A oto kolejny mail: Witam całą redakcję! Nazywam się Łukasz Seweryn i mam■ 13 lat. Pierwszy> raz biorę udział w Szkole Konstruktorów(-:

Jako rozwiązanie zadania 162 Szkoły Konstruktorów chciałem zaprezentować, samodzielnie wykonany model zasilacza uniwersalnego. Wykonałem go w oparciu o zasilacz komputerowy ATX o mocy 300W. Posiada tester diod LED. Zakresy napięć: 0-5 V i 0-12 V (regulowane potencjometrem). Oprócz tego posiada dwie kontrolki LED sygnalizujące napięcia 5V i 12V. Schematu nie mam, ponieważ zasilacz jest cały czas przerabiany. (...)

Na fotografii 3 można zobaczyć Autora i jego model zasilacza, zamocowany w drewnianej obudowie. Przydzielam Łukaszowi upominek i zachęcam do dalszych działań.

Adam Kulpiński z Sanoka napisał: Przesyłam moją wstępną odpowiedź na zadanie w Szkole Konstruktorów, dotyczące zasilaczy. Planuję jeszcze nadesłać przeróbkę

Fot. 2 Zasilacz Pawła Sablika

zasilaczy komputerowych o regulowanym napięciu, jednak nie jestem pewny, że to mi się uda, dlatego wstępnie wysyłam tylko ten miniukładzik. Fotografia 4 pokazuje minimo-duły. zbudowane według rysunku 4. Nieco więcej informacji można znaleźć w Elportalu (Kulpinski.zip 39kB).

Stały uczestnik Szkoły, 16-lctni Rafał Kozik z Bielska-Białej napisał: (...) przepraszam za opóźnienie. Jako rozwiązanie zadania nr 162 chciałbym przesłać projekt zasilacza cyfrowego. Układu niestety nie udało mi się uruchomić, ale przesyłam to, co zrobiłem do tej pory. (...) Zasilacz (...) składa się z 3 modułów: regulatora, mikrokontrolera i klawiatury. (...) Układu nie udało mi się w

U1 L78xx

We ... ^........^    ||\j

C3T +

220uf

OUT GND

I

Wo

220uF

Fot. 3 Łukasz Seweryn i jego dzieło

Wy

-O

34