36 (329)

KĄCIK DLA POCZĄTKUJĄCYCH

Niewdzięczne minimum chemiczne, czyli wstęp do filtracji

tekst: Marcin Szmel fotografie: redakcja

opisach pod wspfl hasłem „bałaj nitryfikacyjid

nym rie Zatrucie

azoty na*

to w zasadzie zm* ny „chemii organizmu” wywołane ifl

obecnością (zaburzenie

Wiedza o konieczności wyposażenia akwarium w urządzenie filtrujące jest powszechna. Wiedza o samej filtracji i jej zasadach już niekoniecznie, a dla początkującego akwarysty faktycznie jest to jeden z kluczowych elementów sukcesu. Temat ten jest także dość rozległy, zatem zajmie na naszych łamach nieco więcej miejsca niż dotychczas omawiane zagadnienia. Co zatem powinieneś wiedzieć o filtracji, Młody Akwarysto?

Filtracja, czyli oczyszczanie wody, odbywa się z grubsza na dwóch poziomach — mechanicznym i biologicznym (w zasadzie biochemicznym).

Oczyszczanie mechaniczne polega na wychwytywaniu z wody cząstek zanieczyszczeń. Cząstek- upraszczając — w rozumieniu osadu, zawiesiny, widocznych stałych zanieczyszczeń. Woda wolna od wszelkich osadów nie jest jeszcze jednak wodą czystą.

Akwarium jest przecież światem w skali mikro i następstwa rozgrywających się w nim procesów cechują się znacznie większą dynamiką niż w naturze. Pamiętajmy, że wiele procesów w akwarium odbywa się „w jednym kierunku” — opiekun wprowadza do zbiornika kolejne ryby, rośliny i inne organizmy żywe, podaje pokarm, dozuje preparaty chemiczne, „steruje” wartością kluczowych parametrów wody. Owszem, stwarza warunki do funkcjonowania tego systemu, ale podróż materii „w drugą stronę”, czyli z akwarium, jest bardzo ograniczona.

Podstawowym wrogiem akwarium i akwarysty są związki azotu. Oczywiście nie są to jedyne zagrożenia podlegające eliminowaniu w procesie filtracji (i serwisu, bo sama filtracja to nie wszystko!), ale to nimi zajmiemy się w pierwszym rzędzie.

Zanieczyszczenia te pojawiają się w następstwie procesów przemiany materii, wydalane przez ryby. Mogą także pojawić się w wyniku rozkładu nadmiaru pokarmu, obumarłych szczątków roślin i zwierząt, w ekstremalnych sytuacjach jako zanieczyszczenie z zewnątrz (stąd konieczność zabezpieczenia akwarium i dostępu do niego np. dla dzieci). I* jęcie „związki azotu”, którego użyliśmy, mówi nam o podstawowym pierwiastku chemicznym, z jakim mangr do czynienia, ale wymaga doprecyzowania — jest w koricJ: stwierdzeniem bard*! szerokim. Jony amofj nowe (NH₄^ł) pojat wiają się w akwarium w wyniku działań# czynników wymiął nionych już wcz* niej i nieunikniony* W źródłach spotkaj się też z inną naz* NH₄^ł: amoniak jor* wy. W wyniku działał nia bakterii obecntm) w każdym zbiorniki (w wodzie, a przem wszystkim w po# łożu — naszym turalnym” złożu A tywnym biologiczni oraz rzecz jasna w * trze), jony te „przeim biane są” na azoty* (NO, ), które dla organizmów żywych I związkiem toksycznym. Wspomni-

ne bakterie różmtB

,m

szczepów n aj częśc* spotkamy w źródła*

■

trans pa*

i wymiany gazów w wyniku „ata|H azotynów na hemoglobinę w krwi * - methemoglobinemia). Na szczę^B bardzo szybko w toku dalszej aktyw^B ści mikroorganizmów azotyny pr^fl mują postać azotanów (NOy). Az* ny są zdecydowanie mniej szkodfi^B a przede wszystkim w prawidłowe

V_/4oY.