ynpaamćmie 21
Ołynułrc h cpiBHHiiaftTC. a dotóm mrraiSTc caMocTOHTejibHo: a
!. Karaa ceróaHfl noró;ia?
— CcrÓAHA Termo.
5
2. — Karasi ccro^HA norójia!
a 2
— /(a, / nperpacHaa!
3. — Karoc y aee tuiÓTbe?
i
— B nojiocry.
5
4. — Kanoe y Hee njiaTbe!
1 i
— Aa, / He oneHb rpacHBoe.
2
5. — Kar 3to 3By*łHT?
— Xopouió.
6. — Kar óto 3By*wT!
t| 2
— y*acHo! yiptaaeaw 22
4rraftie, o6o3Ha*iaHTe acłrrp m ran MK:
— IlpHBĆT, Kara!
— Karasi Bcrpcna! 3jxpaBCTByfi, łOpa! Hae tbi nponaflaji?
— A ncMHÓro 6ojieji. npHumócb jieacaTb b rpoBaTH.
— M a óojićna. TpńnnoM.
— Tu ryaa? Aomóh?
— Her, b rópoA. A tu?
— Coówpaiocb b. khhó. rioH^eiiib co mhoh?
— Aamafi!
HK-ó najwyraźniej słyszymy w emocjonalnie zabarwionych wypowiedzeniach wykrzyknikowych, w których z różną siłą akcentuje się jakąś cechę, czynność, stan:
Karóe Btycaoe aGjioko! Kar a ycrinl Cójihuuiko raróe!
A oto przebieg melodii mowy:
___) |
... |
J..... |
6 Kan a ycrraji! |
6 Kanoe BnycHoe aójiono! |
6 Cojmumno nanóe! |
Część przedakcentową HK-6 wymawiamy tonem średnim. W centrum konstrukcji melodia mowy zaczyna się wznosić. Podwyższanie tonu kończy się zwykle w pierwszej lub drugiej sylabie części poakcen-towej. Dalsze sylaby części poakcentowej wymawiamy nadal tonem wyższym niż średni.
Zapamiętaj:
1) Jak wynika ze schematu, przebieg melodii mowy w HK-6 przypomina HK-4. Różnica polega na tym, iż w centrum HK-6 melodia mowy zaczyna się wznosić od tonu średniego (a nie od poziomu niższego niż ton średni, jak w HK-4). Ponadto, choć w obu konstrukcjach intonacyjnych części poakcentowe wymawiamy tonem wyższym niż średni, to w HK-6 część poakcentowa realizowana jest na poziomie wyższym niż w HK-4.
2) Wypowiedzenia wykrzyknikowe rozpoczynające się od zaimków typu kskoh, cKÓJibKO mogą być realizowane — jak już wiadomo —z HK-5. Zastosowanie HK-6 służy podkreśleniu, że mówi się o czymś zwykłym, codziennym, a nie wyjątkowym. Mimo, iż są to wypowiedzenia wykrzyknikowe, HK-6 wyraża mniejszą ekspresję w porównaniu z HK-5:
5 6
Kanoe BicycHoe aójiono! Kanoe BnycHoe aójiono!
ynpaacHemte 23
Cjiymafhre, a fiotóm HHtattre c yHHTejieM:
6 6 6 Kan a ycraji! Kan tu noxy/icji! Kanoe bhho! Cnójibno njiacTHHon! 6 6 6 Kanon TCJioBMjop! Kanoe BnycHoe aójiono! Kąnótt cyn BnycHuft! 6 6
CojiHbiuino! CojiHuuino nanóe!