36 (502)

nych, poszerzenia posiadanej wiedzy i umiejętności zawodowych, przeświadczenie o ich znaczeniu osobistym i społecznym. Brak motywacji powoduje, że uczeń nie przeznacza wystarczającej ilości czasu na uczenie się, nie wykonuje pfac domowych, a przy odpytywaniu nie Uczy na posiadaną wiedzę, lecz na własny spryt i podpowiadanie kolegów.

Procesy motywacji mają swe podłoże fizjologiczne. U dorastającej młodzieży zachodzą przemiany hormonalne związane z dojrzewaniem płciowym, dokonuje się intensywny rozwój fizyczny, wskutek czego następuje przejściowe obniżenie sprawności umysłowej. Młodzież dojrzewająca doznaje takich dolegliwości, jak bóle i zawroty głowy, bezsenność, szybkie męczenie się, wykazuje osłabienie pamięci, trudności w koncentracji uwagi, mniejszą sprawność myślenia. Uczucia stają się bardziej intensywne, cechuje je duża zmienność, pojawiają się stany bezprzedmiotowego przygnębienia i zniechęcenia. Rozwijają się zainteresowania erotyczno-seksualne, mogące niekorzystnie wpływać na naukę oraz wykonywanie obowiązków szkolnych.

Brak motywacji sprzyjającej efektywnemu uczeniu się może powstać na tle występujących u ucznia zaburzeń chorobowych. Niektóre schorzenia górnych dróg oddechowych, układu krążenia, anemia, gruźhca sprzyjają przedwczesnemu występowaniu zmęczenia, senności, bierności, trudności koncentracji uwagi, osłabienia pamięci, apatii i braku chęci do pracy. Rozpoznanie, a tym bardziej leczenie schorzeń mogących wpływać na brak chęci do nauki, może być skutecznie prowadzone jedynie przez lekarza. Nauczyciele, wychowawcy, rodzice powinni jednak zdawać sobie sprawę z zależności sprawności umysłowej oraz motywacji uczenia się od stanu zdrowia ucznia i w razie zauważenia objawów mogących świadczyć o zaburzeniach chorobowych zapewnić dziecku należytą opiekę lekarską.

U dorastającej młodzieży występują zainteresowania pozalekcyjne sportem, lekturą, działalnością kulturalną. Mogą one wywierać korzystny wpływ na rozwńj psychiczny oraz stymulować uczestnictwo w związanych z nimi formach aktywności. Występowanie tego rodzaju zainteresowań jest zjawiskiem pozytywnym pod warunkiem, że nie przeszkadzają one w wywiązywaniu się z obowiązków szkolnych. Jeśli natomiast uczeń wskutek zbyt intensywnego zainteresowania sportem, turystyką, udziałem w działalności amatorskiego zespołu dramatycznego lub baletowego zaniedbuje się w nauce, wtedy jego —