399 (5)

19 Pływy 399

Księżyc w cyklu miesiąca anomalistycznego, trwającego około 27,5 doby Słońca średniego, zmienia odległość od Ziemi o około T5% odległości średniej. Siła pływotwórcza jest odwrotnie proporcjonalna do trzeciej potęgi odległości Ziemia-Księżyc, co wywołuje znaczne zmiany siły grawitacji.

W odniesieniu do Słońca siły pływotwórcze są znacznie słabsze, a orbita Ziemi wokół Słońca ma mniejsze spłaszczenie, czyli jest bardziej zbliżona do kola; stąd grawitacja słoneczna jest nieznacznie zmniejszona w apogeum niż w perygeum.

W momencie, gdy elongacja (różnica rektascensji) Księżyca w stosunku do Słońca będzie równa zero lub 180°, to Księżyc będzie w pełni lub w nowiu - wówczas skok będzie największy. Jeżeli Księżyc będzie znajdował się w I lub III kwadrze, to skok pływu będzie najmniejszy. Może się zdarzyć, że Księżyc i Słońce będą w elongacji zero lub 180° oraz, że Księżyc znajdzie się w perygeum - w takiej sytuacji będzie to szczególny pływ syzygijny. Będzie to jeden z największych skoków pływu w badanym okresie.

Skoki pływów

Skoki pływów zależą od faz Księżyca. Rozróżnia się trzy rodzaje wartości skoków; kwadraturowy, syzygijny, pośredni. Na rysunku 19.21 pokazane są te trzy rodzaje skoków na tle wzrostu poziomu wody, natomiast na rysunku 19.23 - fazy Księżyca dla nowiu i pełni oraz lilii kwadry.

Wartości skoków pływu odgrywają szczególną rolę dla obszarów płytkowod-nych, na płyciznach podejściowych do portów lub dla obszarów portów położonych w rejonach pływowych.

Rys. 19.21. Zmiany skoków pływu w zależności od fazy Księżyca