3

zamknięta w krysztale podczas jego powstawania w czasie krystalizacji z wodnego roztworu, b)iloś wody zaokludowanej zależy od szybkości wzrostu kryształu, c)można ją traktować jako przestrzenr

defekt kryształu. Cjx6uir\*y?v\    X)ou^ UApcevivMi/tA    u-cpaue. Caco^

WapnóoJJapisac reakćje zachodzące podczas otrzymywania rgaszenia wapna palonego. Lasowanie, czyli gaszenie wapna polega na hydratacji (uwodnieniu) tlenku wapniowego ęa0+H₂0-+Ca(0H)₂ [56+18 ->74]. Reakcja otrzymywania wapna palonego CaCO3-->CaO+G0₂t. ^blaczego minerały ilaste zawarte w skałach wapna pogarszają jakość wapna palonego. Domieszł ilaste zawarte w skałach wapiennych utrudniają proces gaszenia wapna. Wypalanie w temp ponad 1300°C wapieni z domieszkami powoduje, że domieszki ulegają częściowo nadtopieniu powodując spiekanie się produktu wypału i tworzą na powierzchni brył wapna szkliwo utrudniające jego hydratację.^3proces otrzymywania ciasta wapiennego i wapna hydratyzowanego. Ciasto wapienne zlasowane wapno CaO+H₂0—>Ca(OH)₂. Wapno hyd/atyzowane (suchogaszone) - jest sproszkowanym wodorotlenkiem wapnia Ca(PH)₂, który uzyskuje się przez gaszenie wapna palonego w sposób przemysłowy małą ilością wody (ok. 65% masy wapna). ft>laczego w okresie tzw. dołowania wapna gaszonego należy je odciąć od dopływu powietrza. Wapno gaszone przy kontakcie, z C0₂ następuje samoczynne odparowanie wody i zamienia się w skałę wapienną ^ŁCa(OH)₂+G0₂¹+CaC03+H₂0.^)laczego spoiwa wapienne możemy stosować po wymieszaniu z piaskiem w formie zapraw. Samo wapno przy wiązaniu i twardnieniu na skutek oddawania wody kurczy się i pęka; dodatek piasku zmniejsza skurcz i stwarza korzystniejsze warunki wiązania, dają twardy mocny szkielet^jyJzasadnij celowość dokładnego zgaszenia wapna palonego zwłaszcza przeznaczonego do wykonywania tynków. Mechaniczne gaszenie ma dużo zalet - wapno gasi się bardzo dokładnie, nie zawiera większych cząstek nie zlasowanych, które mogłyby powodować zniszczenie wypraw czy zapraw przez uwodnienie się w murze. Z tego też względu odpada w tym przypadku długie dołowanie ciasta wapiennego. Do zapraw murarskich można używać po 1-2 dniai od zagaszenia, do tynków po tygodniu. Potrzebną do gaszenia ilość wody określa się w zależności od jakości wapna^posobu gaszenia i innych czynników. Im wapno jest bardziej tłuste, tym więcej potrzebuje wody@Ofńów proces otrzymywania wapna hydraulicznego (surowce, skład, fazy, sppsc gaszenia). Surowcem do otrzymywania wapna hydraulicznego są wapienie margliste, zawierające obok składnika zasadniczego CaCÓ3 znaczne ilości domieszek gliniastych (15-20%), oraz wapienie krzemionkowe. Podstawowymi składnikami wapna hydraulicznego są: wolny tlenek wapniowy (CaC krzemian dwuwapniowy (2CaO*Si0₂), glinian trójwapniowy (3Ca0*AI₂0₃) i żelazian dwuwapniowy (2CaO*Fe₂0₃). Dobre wapna hydrauliczne zawierają średnio 66% CaO, 23% aktywnego Si0₂, 2% Al₂0₃ i 1% Fe₂0₃. Po wypaleniu zmielone wapno hydrauliczne poddaje się gaszeniu. Gaszenie wapna należy prowadzić ostrożnie i umiejętnie, chodzi, bowiem o to, aby krzemiany i gliniany wapniowe nie uległy uwodnieniu, zaś całe wolne wapno zostało przekształcone w wodorotlenek wapniowy.^Go decyduje o częściowym hydraulicznym charakterze wapna hydraulicznego. Wapno hydrauliczne - jest spoiwem wykazującym po związaniu i twardnieniu przez pewien czas w środowisku powietrznym zdolność do dalszego twardnienia pod wodą. Cecha ta, którą wapno hydrauliczne zawdzięcza obecności krzemianów i glinianów wapniowych, odróżnia je od wapna powietrznego. Natomiast od cementów różni się zawartością znacznej ilości wolnego wapna ulegającego karbonizacji. (powyżej 10%).{§fc)mówic mechanizm-wiązania i twardnienia spoiw wapiennych na przykładzie ciasta wapiennego. Wiązanie i twardnienie wapna dodawanego w poste Ca(OH)₂ (ciasta wapiennego lub wapna suchogaszonego) polega na rozpuszczeniu się wodorotlen wapniowego. Z roztworu, który na skutek odparowania wody (przy wysychaniu zaprawy) staje się przesycony, intensywnie krystalizuje uwodniony wodorotlenek wapniowy Ca(0H)₂*2H₂0. Wodorotlenek tworzy szkielet krystaliczny, którego wytrzymałość jest uzależniona od wzrostu kryształów i tworzenia się między nimi kontaktów krystalicznych. Zjawisko wiązania i twardn ienia sprowadza się w tym przypadku jedynie do rekrystalizacji fazy wyjściowej, jaką jest wodorot lenek wapniowy. Ponadto stwierdzono, że cześć wodorotlenku, która przeszła do roztworu, ulega dysocja na jony Ca²⁺ i OH'. Jony wapnia reagują z krzemionką, która częściowo przechodzi także do roztworu tworząc uwodnione krzemiany wapniowe. Krzemiany te są trudno rozpuszczalne i wypadając z roztworu cementują ziarna piasku. Wypadanie z roztworu uwodnionych krzemianów i wodorotlenku wapniowego powoduje dalsza przejście do roztworu tych składników. W dalsziym stadium następuje karbonizacja wodorotlenku wapniowego Ca(0H)₂+nH₂0+C0₂=>CaC0₃+(n+1)H₂' Należy pamiętać o tym, że nawęglanie zachodzi w środowisku wilgotnym. Tworzące się w v\/yniku