3 (69)

Skorowidz doktrynalny 826

CZYSTOSC

(zob. DZIEWICTWO, MAŁŻEŃSTWO) obowiązująca na podstawie Dekalogu otrzymuje od Jezusa Chrystusa szczególne błogosławieństwo: Mt 5, 8, i udoskonalenie: Mt 5, 27-32.

Chrześcijan obowiązuje jako tych, których ciała są świątynią Bożą: Rz 12, 1; 1 Kor 3, 16n; 6, 12-20; 2 Kor 7, 1; Flp 4, 8; Tt 2, 5; 2 P 1, 6.

Odznaczać się nią mają w sposób szczególny głosiciele Ewangelii: 2 Kor 6, 6; 1 Tm 3, 9; 4, 12; 5, 2; Tt 1, 8.

Jest owocem Ducha: Ga 5, 23.

DAWID

jako ten, który otrzymał obietnice mesjańskie, występuje w tekstach wiążących się z mesjańską godnością Jezusa: Mt 1, 1. 6. 17. 20; 9, 27; 12, 23; 15, 22 par.; 20, 30n par.; 21, 9. 15 par.; 22, 41-46 par.; Mk 11, 10; Łk 1, 27. 32. 69; 2, 4. 11; 3, 31; J 7, 42; Dz 15, 16; Rz 1, 3; 2 Tm 2, 8; Ap 3, 7; 5, 5; 22, 16.

DIABEŁ zob. SZATAN DIAKON

(gr. diakonos = sługa)

Termin występuje nie tylko w znaczeniu ogólnym „sługi Bożego", ale również oznacza określony urząd w tworzącej się hierarchii pierwotnego Kościoła: Flp 1, 1; 1 Tm 3, 8. 12.

Posługa ta jest charyzmatem: Rz 12, 7; 1 Kor 12, 28; 1 P 4, lOn. Ustanowienie ich według poglądu tradycyjnego: Dz 6, 1-7 (zob. tam przypis).

DUCH (gr. pneuma)

Termin ten w NT występuje w znaczeniach: a) wiatru: J 3, 8; Hbr 1, 7 (= Ps 103, 4 LXX); b) ducha ludzkiego — w tym: pierwiastka życia (np. Mt 27, 50; Łk 8, 55), siedliska myśli, uczuć, decyzji, postawy wewnętrznej (np. Mk 2, 8; Łk 1, 47; Dz 20, 22; 1 Kor 2, 11); c) całokształtu nadprzyrodzonych darów, jakby strefy Ducha Świętego w człowieku: np. 1 Tes 5, 23;

lub pojedynczego charyzmatu: np. 1 Kor 14, 2; Ap 1, 10; d) przeciwieństwa pierwiastka zwanego „ciałem" (zob.): np. Mt 26, 41; Rz 8, 4-9; Ga 5, 17-22; e) przeciwieństwa „litery" jako określenia Prawa: Rz 7, 6; 2 Kor 3, 6; f) anioła: Hbr 1, 14; g) złego ducha: np. Mt 10, 1; h) duszy zmarłego: 1 P 3, 19. Najczęściej jednak oznacza DUCHA ŚWIĘTEGO pod nazwami: Duch, Duch Boży, Duch Święty, Duch Ojca, Duch Jezusa lub Chrystusa, z nawiązaniem do tego samego terminu DUCH BOŻY, znanego ze ST (np. Mk 12, 36; Dz 1, 16; Hbr 3, 7). Jest to Osoba Boska, pochodząca od Ojca i Syna, a jednak różna: Mt 28, 19; J 15, 26; 16, 13n; Dz 5, 3n; 1 Kor 2, lOnn; 3, 16; 12, 4-11; 2 Kor 13, 13; Ef 4, 4nn.

DUCH, zapowiedziany przez proroków na czasy mesjańskie (np. Iz 11, 2; 42, 1; 61, 1), towarzyszy od początku działalności Jezusa Chrystusa: poczęcie: Mt 1, 18. 20; Łk 1, 35; chrzest w Jordanie jako inwestytura Mesjasza: Mt 3, 16 par.; działalność pod znakiem Ducha: Mt 3, 11 par.; 4, 1; 12, 28; Łk 4, 1. 14; 10, 21; J 3, 34; Dz 1, 2.

Jezus go zapowiada jako pomoc dla uczniów: Mt 10, 20; Łk 11, 13; 12, 12.

Ma On udział w zmartwychwstaniu Chrystusa: Rz 1, 4; 8, 11; 1 Kor 15, 45; 1 Tm 3, 16; 1 P 3, 18; por. co do sensu: Rz 6, 4; 1 Kor 6, 14; Ef 1, 18-20. Łączność wzajemna Chrystusa i Ducha widnieje w zamiennych formułach: „w Chrystusie" lub „w Duchu": Ga 2, 17; 1 Kor 6, 11; Ef 1, 13; 4, 30. Zob. 2 Kor 3, 17 z przypisem.

Wywyższony Chrystus zsyła Ducha Świętego na Kościół, jako „Obietnicę Ojca" i Dar czasów ostatecznych: J 7, 39; 20, 22; Dz 1, 5. 8; 2, 4. 16nn. 33. 38.

Duch Święty jest dla Kościoła „Pocieszycielem" (gr. parakletos — orędownik), Nauczycielem prawdy, Stróżem objawienia: J 14, 17. 26; 15, 26n; 16, 13-15, źródłem dynamiki: Dz 1, 8; 8, 26. 29n; 10, 19n. 44; 13, 2. 4; 15, 28; 16, 6n,

Znakami obecności Ducha Świętego w Kościele są