405 (4)

19 Pływy 405

Poziome siły pływotwórcze są małe, a ich reakcja jest zauważalna, gdy zachodzi rezonans między ich okresami a naturalnymi okresami oscylacji od dna oceanicznego. Ocean Atlantycki posiada naturalny okres oscylacji wynoszący około 12 godzin, stąd pływy w tych rejonach mają, generalnie, okresy półdobowe, natomiast na Pacyfiku, gdzie rozległy obszar w kierunku wschód-zachód ma podwójną wielkość w stosunku do Atlantyku, wytwarzane są pły wy o okresie dobowym.

W chwili osiągnięcia przez falę pływową płytkiej wody, zaczyna ona na obrzeżach szelfu spiętrzać się i deformować (podobnie jak falowanie morza). W pewnych obszarach deformacja fali pływowej wywołuje pływy o wysokości dochodzącej do 18.6 m (jak w Zatoce Fundy). Wprowadza to również efekt pojawiania się dwóch wysokich lub dwóch niskich wód.

Dokładność prognoz parametrów pływu zależy od liczby składowych harmonicznych. Dla wielu głównych portów odniesienia (Slandards Parts) wykorzystuje się tylko 60 składowych harmonicznych. W portach, gdzie warunki są bardziej skomplikowane, wykorzystuje się aż 100 składowych harmonicznych.

Kształt zbiornika lub basenu wodnego ma również zasadniczy wpływ na zjaw iska pływowe. W basenach wodnych zbliżonych kształtem do koła. wicloboku foremnego lub prostokąta, przemieszczanie fali pływowej podlega siłom Coriolisa. W takich zbiornikach fala pływowa przemieszcza się wzdłuż brzegu: w prawo na półkuli północnej i w lewo na półkuli południowej. Punkt A na rysunku 19.27 nazywany jest punktem amfidromicznym. Ze środka tego punktu biegną linie o jednakowej fazie pływu, zwane liniami kotydialnymi.

HW

12^h

Rys. 19.27. System amfldromiczny w szerokim, ograniczonym obszarze morskim na półkuli północnej

Pełno

morze

System amfldromiczny powstaje na określonym basenie wodnym, gdzie działają zjaw iska pływowe.

Podczas wchodzenia grzbietu fali pływowej (11W) do basenu, można zaobserwować go co godzinę w innym położeniu, zgodnie z rozkładem linii kotydialnych od O¹' do 12^h (jeżeli mamy do czynienia z pływem półdobowym). Jeżeli wysoka woda występuje na linii I¹', to niska woda znajduje się w pozycji 7" itd.