424

424 10. ZASTOSOWANIA UKŁADÓW PRZEKSZTAŁTNIKOWYCH

a obwód wzbudzenia tego silnika — z przekształtnika sterowanego 2. W pierwszym kwadrancie (rys. 10.2b) płaszczyzny co-M₀ maszyna prądu stałego pracuje wyłącznie jako silnik. W drugim kwadrancie, gdy zmienia się kierunek wirowania wirnika pod wpływem momentu zewnętrznego, maszyna pracuje jako generator i przekształtnik 1 jest wysterowany w zakres pracy falownikowej. W pierwszej strefie regulacji strumień skojarzony jest stały; w drugiej strefie regulacji strumień skojarzony maleje ze wzrostem prędkości kątowej.

W układzie sterowania przyjęto kaskadowe połączenie regulatora prędkości kątowej 6 i regulatora prądu twornika 7.

Regulator prądu oddziałuje na kąt opóźnienia wysterowania tyrystorów przekształtnika 1, przy czym jest sterowany uchybem sygnału wartości zadanej I_tz prądu twornika i wartości mierzonej /, prądu twornika. Do pomiaru prądu twornika służy przekładnik 11. Sygnał I_tz jest doprowadzony do członu 7 z regulatora prędkości kątowej 6. Regulator prędkości kątowej natomiast jest sterowany uchybem wartości zadanej prędkości kątowej co_z i wartości mierzonej prędkości kątowej to. Sygnał co jest doprowadzony do członu 6 z prądnicy tachometrycznej 5.

W pierwszej strefie regulacji napięcie indukowane w tworniku silnika ma wartość mniejszą niż znamionowa. W tym przypadku wartość zadana napięcia indukowanego E_z jest większa niż mierzona E = U_t — R_tI_t i regulator 8 oddziałuje na układ sterowania prostownika 2 tak, że prąd wzbudzenia ma wartość znamionową. Gdy sygnał £ jest większy niż sygnał wartości zadanej E_z, wówczas regulator 8 wpływa na wzrost kąta a_z, co oczywiście prowadzi do zmniejszenia prądu wzbudzenia, czyli do stabilizacji wartości napięcia indukowanego w tworniku silnika. Przypadek ten występuje w drugiej strefie regulacji wówczas, gdy w wyniku wysterowania regulatora prędkości kątowej napięcie wyjściowe prostownika 1 jest nieco wyższe od napięcia znamionowego lub gdy w wyniku skokowego zmniejszenia sygnału to_z wzrasta zbyt szybko prąd wzbudzenia. Do pomiaru napięcia na zaciskach twornika służy przekładnik napięciowy 12.

10.1.3. Napęd czterokwadrantowy

Schemat funkcjonalny napędu czterokwadrantowego z przekształtnikiem podwójnym przedstawiono na rys. 10.3. Twornik silnika jest zasilany z przekształtnika podwójnego, złożonego z przekształtników pojedynczych 1 i 2.

Przekształtnik podwójny pracuje w tym układzie bez udziału prądu niezrównoważenia. Gdy jest czynny jeden z przekształtników pojedynczych, wówczas drugi przekształtnik pojedynczy ma blokadę układów sterujących tyrystory. Człon logiczny 11 jest sterowany sygnałami generowanymi przez sygnał wartości zadanej prądu danego przekształtnika pojedynczego i przez sygnały doprowadzone z detektorów zerowej wartości prądów przekształtników pojedynczych. W procesie przełączania pracy z jednego przekształtnika pojedynczego na drugi, człon logiczny doprowadza sygnał do regulatora prędkości kątowej 6, który ogranicza wartość sygnału wyjściowego tego regulatora, dzięki