483 (5)

mającego jeden fillr. Żalem zwiększanie szerokości pasma szumu ponad szerokość filtru słuchowego prowadzi do zwiększenia głośności.

15.4.3. Percepcja wysokości

15.4.3.1. Wysokość tonów. Skalowanie wysokości

Wytokość definiuje się jako ten atrybut wrażenia słuchowego, względem którego dźwięki można uporządkować na skali muzycznej. Zmiany wysokości następujących po sobie dźwięków wywołują wrażenie melodii. Ponieważ wysokość jest subiektywnym atrybutem dźwięku, to nie można jej mierzyć bezpośrednio. Przyporządkowanie pewnemu dźwiękowi wysokości rozumiane jest jako wskazanie częstotliwości tonu mającego subiektywnie taką samą wysokość co rozpatrywany dźwięk. Dla sygnałów sinusoidalnych (tonów) wysokość jest ściśle związana z ich częstotliwością.

Przez analogię do skalowania głośności podejmowano próby skalowania wysokości dźwięków i zaproponowano, aby jednostką wysokości był md Pierwszą skalę tego typu wprowadził Stcvens (1957) przyjmując za dźwięk odniesienia ton o częstotliwości 1000 Hz i przypisując mu arbitralnie wysokość 1000 mcii. Wysokość innych dźwięków określano w odniesieniu do tego dźwięku odniesienia. Na przykład dźwięk dwa razy wyższy ma 2000 mcii. a dźwięk o połowę niższy - 500 meh Skonstruowaną w ten sposób skalę przedstawiono limą ciągłą na ryc. 15.25. Nachylenie krzywej wyrażającej wysokość tonu w metach do osi odciętych (częstotliwości) jest mniejsze niż. nachylenie powszechnie stosowanej skali muzycznej (lima przery wana na ryc. 15.25). Na przykład pasmo obejmujące trzy oktawy 200-1600 Hz (o stosunku częstotliwości jak 1:8) ma stosunek najmniejszej do naj-

Kk. 15.25. Porównanie skali mcii ślinią ciągła) i skali muzycznej (linia przerywanal.

483