4 (1889)

Zadanie 30.

Woda wiąże się z powierzchniami, z którymi się styka, jeśli tylko niosą one ładunek pozwalający na wytworzenie wiązania wodorowego. Cząsteczki obecne w drewnie mają charakter polarny. Atomy, które znajdują się w tych cząsteczkach, mogą tworzyć wiązania wodorowe z cząsteczkami wody. Cząsteczki znajdujące się w wosku mają w większości charakter niepolarny.

Zadanie 31.

Zwierzęta żyjące w jeziorze mogą przetrwać zimę dzięki anomalnym zmianom gęstości wody wraz z temperaturą. Woda w temperaturze +4°C ma największą gęstość i opada na dno jeziora, umożliwiając przezimowanie rybom i innym wodnym zwierzętom.

Zadanie 32.

Woda ma duże ciepło właściwe oraz duże ciepło parowania. Oznacza to, że trzeba dużo energii, aby przyspieszyć ruch cząsteczek wody, oderwać cząsteczki od siebie i spowodować odparowanie wody. Właściwość ta jest bezpośrednią konsekwencją obecności wiązań wodorowych.

Zadanie 33.

Woda ze względu na dużą liczbę międzycząsteczkowych wiązań wodorowych ma wysokie napięcie powierzchniowe. Delikatne włoski na końcach odnóży nartnika pomagają rozłożyć ciężar na dużej powierzchni, umożliwiając utrzymywanie go mimo większej gęstości ciała.

Zadanie 34.

Ponieważ w trakcie przemiany z cieczy w gaz woda pochłania ciepło, liść wystawiony na ostre promieniowanie słoneczne obniża temperaturę swoich tkanek dzięki wyparowywaniu wody (transpiracja). Podobnie organizm ssaka może pozbywać się nadmiaru ciepła przez parowanie potu na powierzchni skóry.

Zadanie 35.

X - uwolnienie do środowiska wielkiej ilości energii;

Y — dostarczenie energii do układu w celu zerwania wiązań wodorowych i zwiększenia prędkości cząsteczek wody.

Zadanie 36.

Lód ma mniejszą gęstość niż woda. Gęstość wody osiąga maksimum w 4“C. Gdy zbiornik wodny się ochtadza, pokrywa się warstwą pływającego lodu. Lód izoluje ciekłą wodę pod spodem, chroniąc ją przed zamarznięciem.

Zadanie 37.

Kohezją określamy silną tendencję do skupiania się cząsteczek wody, będącą skutkiem tworzenia się między cząsteczkami wody wiązań wodorowych.

Adhezją nazywamy przyleganie cząsteczek wody do tych substancji, na których powierzchni występują grupy naładowanych atomów lub cząsteczek. Ładunek grup pozwala na wytworzenie wiązania wodorowego.

Zadanie 38.

Siły adhezji i kohezji w wodzie są przyczyną efektu kapilarnego. Gdy woda znajdzie się w cienkiej kapilarze, siły powstające na skutek tych oddziaływań wypychają ją do góry, często na znaczną wysokość. Te same siły pozwalają zachować ciągłość słupa wody w cienkich kapila-rach naczyń transportujących wodę w roślinie.

Zadanie 39.

Roztwory rzeczywiste różnią się od koloidowych wielkością cząsteczek substancji rozpuszczonej. Rozmiary cząsteczek koloidalnych są większe i wynoszą od 1 do 100, 200 lub nawet 500 nm.

Zadanie 40.

X — dwuwartościowe kationy wapnia i magnezu,

Y — jednowartościowe kationy sodu i potasu.

Zadanie 41.

Ilość pochłanianej wody zależy od właściwości hydrofilowych poszczególnych związków chemicznych; białko pęcznieje silniej niż skrobia, a ta silniej niż celuloza.