4 (2242)

Przykłady stosowania ustawienia 1-3-5-2 i systemu 1-4-4-2 na MŚ-90 we Włoszech i MŚ-94 w USA.

Kraj	MŚ-90 1-3-5-2	MŚ-90 1-4-4-2	MŚ-94 1-3-5-2	MŚ-94 1-4-4-2
1. Brazylia	X			X
2. Wfcchy	X			X
3. Szwecja		X		X
4. Argentyna	X		X
5. Niemcy	X		X
6. Holandia	X		X
7 Hiszpania	X		X
8. Rumunia	X		X
9. Belgia	X		X
10. Irlandia		X		X
11. Rosja	X		X
12. USA		X		X
13. Kolumbia		X		X
14 Kamerun		X		X
15. Korea Płd.		X		X
16. Bułgaria				X
17. Nigeria			X
18. Grecja			X
19. Szwajcaria				X
20. Norwegia				X
21. Arabia S.				X
22. Maroko				X
23. Boliwia				X
24. Meksyk				X

napastników i wchodzących pomocników oraz szybkich kombinacjach drużyny przeciwnej 4) ten sposób ustawienia i gry w obronie wymaga optymalnego zgrania i dysponowania obrońcami o odpowiedniej rutynie.

Dlatego trudne jest praktyczne zastosowanie bez odpowiedniego, długiego szkolenia.

Ważną umiejętnością, świadczącą o dojrzałości i mądrości bloku obronnego, jest szybkość przechodzenia z ustawienia czwórki obrońców grających w „linii” do ustawienia z asekurującym zawodnikiem „libe-ro", szczególnie przy nietrafnym skróceniu pola gry (zastosowanie pułapki ofsajdowej). Błyskawiczne wycofanie się środkowego obrońcy i przejęcie roli asekurującego w wielu sytuacjach jest szansą na stracenie bramki.WdrużynieMiianui reprezentacji Włoch rolę tę spełnia Baresi, jeden z najbardziej doświadczonych zawodników. Arrigo Sacchi nazywa ten manewr obronny „obroną aktywną” w przeciwieństwie do manewru obrony „sztywnej”. Polega ona na skróceniu pola gry bez możliwości asekuracji (powrotu) w razie udanej akcji ofensywnej przeciwnika w strefie środkowej boiska.

Arrigo Sacchi, Alberto Parreira i wielu wybitnych trenerów są zwolennikami stosowania w organizacji gry obronnej ustawienia „krótkiego i wąskiego” w ofensywie zaś „szerokiego i wydłużonego”. Przy ustawieniu czwórki obrońców w wąskim i krótkim polu gry (wynosi maksimum 30m), jest wtedy możliwość wyjścia do szybkiego kontrataku po przechwyceniu piłki, nawet siedmioma lub ośmioma zawodnikami. Przy ustawieniu obrońców w szerokim i wydłużonym polu gry w kontrataku może uczestniczyć najwyżej 4-5 zawodników. Manewr skracania i wydłużania pola gry polega na przybliżeniu lub oddaleniu własnej linii obrony od miejsca, gdzie toczy się gra, przy zachowaniu odpowiednich proporcji między formacjami na odległość skutecznej asekuracji przy skutecznym „podwojeniu” w momencie wyjścia obrońców do przodu.

Asekuracja i przekazywanie są jednąz wielu czynności obronnych występujących szczególnie w obronie strefowej, jak również w obronie kombinowanej, mających coraz większe znaczenie dla organizacji gry obronnej najlepszych drużyn.

Asekuracja, to sposób ustawienia zawodników pozwalający na:

1)    ubezpieczenie partnera walczącego o piłkę (stoper walczy z napastnikami, ubezpiecza go libero)

2)    ubezpieczenie partnera posiadającego piłkę na wypadek straty przy grze 1xt

3)    ubezpieczenie tej strefy boiska, którą może być przeprowadzony atak przeciwnika.

Przekazywanie w obronie strefowej polega na tym,

że przeciwnika zmieniającego pozycję przekazujemy partnerowi bez potrzeby opuszczenia własnej strefy działania obronnego. Podobnie jest w „obronie każdy swego”, ale to jest już związane z wymianą między dwoma obrońcami krytych przez siebie przeciwników.

Obserwacje sposobów gry obronnej w wykonaniu najlepszych drużyn MŚ-94 w USA, wykazały, że o skuteczności agresywnej obrony strefowej w systemie 1-4-4-2 (bez libero) i obrony kombinowanej w ustawieniu 1-3-5-2 decydował, między innymi, stopień doskonałości i zgrania organizacji gry obronnej z bezbłędną asekuracją i trafnym przekazywaniem. Przygotowania taktyczne oraz współpraca w organizacji gry obronnej jest dla każdego bramkarza bardzo istotne. W obu omawianych systemach gry należy zwrócić uwagę na sposób ustawienia się i gry bramkarza na swym przedpolu bramkowym, ze względu na przepis o karaniu rzutem wolnym pośrednim za chwycenie piłki podanej mu przez zawodnika własnego zespołu. Wzrost umiejętności gry „nogami" przez bramkarzy, oraz szybkie wybiegnięcie do piłek przy nieudanych pułapkach ofsajdowych uchroniły wiele drużyn przed utratą bramki.

Na ostatnich MŚ - 94 w USA wiele drużyn we fragmentach gry obronnej stosowało wariant ustawienia się z jednym do przodu wysuniętym napastnikiem. W ustawieniu tym (1-4-5-1) ważną zasadą w grze ofensywnej jest wydłużenie pola gry przez wysuniętego do przodu napastnika, co stwarza wolne strefy gry do rozegrania piłek dla błyskawicznie wbiegających zawodników linii pomocy lub obrony. To ustawienie było stosowane, gdy przeciwnik starał się stwarzać przewagę liczebną na połowie przeciwnika.

Na 24 drużyny, które uczestniczyły w ostatnich mistrzostwach świata w USA - 8 drużyn grało w ustawieniu 1-3-5-2, a 16 drużyn grało systemem 1-4-4-2. Na piętnaście drużyn biorących udział w dwóch ostatnich mistrzostwach świata w 1990 r. we Włoszech dziewięć grało w ustawieniu 1-3-5-2 (Niemcy, Włochy, Holandia, Argentyna, Brazylia, Hiszpania. Belgia, Rumunia, Ro-