522 523 (2)

cza. Należy mieć na uwadze to, że woltomierz V2 może obciążać wzmacniacz i dlatego obciążenie zastępcze powinno mieć oporność równą oporności obciążenia wzmacniacza w warunkach roboczych, równą oporności obciążenia łącznie z woltomierzem. Jeżeli w warunkach roboczych jeden z wejściowych oraz jeden z wyjściowych zacisków wzmacniacza jest uziemiany, w układzie sprawdzającym te zaciski należy również uziemić.

Podczas zdejmowania charakterystyki częstotliwościowej do wejścia wzmacniacza doprowadza się 3... 10 razy niższe napięcie niż obliczeniowa wartość maksymalna, co odpowiada prostoliniowemu odcinkowi charakterystyki amplitudowej. W tych warunkach zagięcie charakterystyki amplitudowej nie zniekształca wyników pomiarów. Oprócz tego przy takich wartościach napięć wejściowych charakterystyka częstotliwościowa niektórych stopni transformatorowych jest znacznie gorsza niż przy napięciach maksymalnych.

Charakterystykę częstotliwościową zdejmuje się w następujący sposób. Po ustaleniu właściwej wartości częstotliwości generatora G, za pomocą woltomierza VI ustala się właściwą sem. źródła sygnału wejściowego U, i zapisuje się wskazania woltomierza wyjściowego V2. Po ustaleniu następnej wartości częstotliwości oraz tej samej wartości U_lt ponownie zapisuje się wskazania woltomierza wyjściowego. Zmieniając w dalszym ciągu częstotliwość generatora oraz utrzymując G_/=const, zdejmuje się w ten sposób zależność U„._yj = f(/), która jest charakterystyką częstotliwościową badanego wzmacniacza. Zdjęcie charakterystyki częstotliwościowej wygodnie jest rozpoczynać od częstotliwości najniższej, przechodząc stopniowo do najwyższej.

Dla wizualnej obserwacji charakterystyk częstotliwościowych istnieją specjalne przyrządy, które w sposób automatyczny odtwarzają charakterystykę częstotliwościową wzmacniacza na ekranie lampy oscyloskopowej (na przykład miernik charakterystyk częstotliwościowych typu ICZCH1 i in.).

Charakterystykę fazową wzmacniacza zdejmuje się stosunkowo rzadko, zazwyczaj tylko podczas projektowania i badania wzmacniaczy ze sprzężeniem zwrotnym. W tym celu wzmacniacz powinien mieć również zapewnione warunki robocze. Zdjęcie charakterystyki fazowej można również wykonać za pomocą przyrządów przeznaczonych do zdejmowania charakterystyki częstotliwościowej, a to przez pomiar kąta fazowego między napięciem wyjściowym a sem. źródła sygnału wejściowego za pomocą fazo-mierza F (rys. 10-2). Jeżeli brak jest fazomierza, można w tym celu wykorzystać konwencjonalny jednopromieniowy oscyloskop elektronowy, do wejścia którego odchylania pionowego doprowadza się napięcie wyjściowe, na wejście poziome — sem. wejściową. Szukany kąt określa się na podstawie zobrazowania na ekranie. Ponieważ wzmacniacze odchylania pionowego i poziomego oscyloskopu wnoszą różne przesunięcia fazowe, to w celu wykluczenia wnoszonego w ten sposób błędu badanego napięcie należy doprowadzać bezpośrednio do płytek odchylających lampy elektronowo-promieniowej. Sem. sygnału wejściowego wzmac-

Rys. 10-2. Układ do odtwarzania fazowej charakterystyki wzmacniacza

niacza ma w tym celu zbyt małą wartość i dlatego zamiast niej do lampy można doprowadzać napięcie z wejścia dzielnika D, który ma regulowany współczynnik dzielenia i jest dołączany do wyjścia generatora G. Podczas pomiaru wygodnie jest ustalać wartość współczynnika podziału tego dzielnika równą współczynnikowi wzmocnienia badanego wzmacniacza, a to w tym celu, aby doprowadzane do płytek odchylających napięcia były jednakowe. Podczas pomiaru za pomocą fazomierza dzielnik ten jest również przydatny. Oczywiście dzielnik nie może wnosić zauważalnych przesunięć fazowych w zakresie mierzonej częstotliwości. Charakterystykę fazową wzmacniacza wygodnie jest przedstawiać za pomocą dwupromieniowego oscyloskopu elektronowego.

Pomiar charakterystyki fazowej należy rozpoczynać od średnich częstotliwości roboczych badanego wzmacniacza, gdyż na tych częstotliwościach nie wnosi on prawie przesunięć fazowych. Należy to czynić dlatego, że w wypadku przeciwnym łatwo jest popełnić błąd równy wielokrotności J80°. Dlatego też charakterystykę fazową zdejmuje się zazwyczaj osobno dla dolnej połowy zakresu częstotliwościowego, poczynając od średniej częstotliwości i idąc w kierunku jej obniżenia a dla górnej połowy, poczynając od tej samej częstotliwości średniej w kierunku zwiększenia częstotliwości. Podczas zdejmowania charakterystyki fazowej, jak to się działo przy zdejmowaniu charakterystyki częstotliwościowej, przyjmuje się napięcie wejściowe kilka razy mniejsze niż obliczeniowa wartość maksymalna. Podczas zdejmowania charakterystyki fazowej obwodu fi_ka do fazomierza lub oscyloskopu doprowadza się napięcie z wyjścia obwodu fi, po

523