53 (153)

KRUTYNIA

najpiękniejszy szlak rzeczny

W 1934 r. Melchior Wańkowicz przepłynął kajakiem fragment szlaku Krutynią. Swoje wrażenia opisał w książce Na tropach Smętka, która jest pięknym reportażem o Mazurach walczących o prawo do zachowania języka i kultury polskiej.

z pływającymi wyspami Nie zawadzi też wstąpić do wsi Wojno-wo, założonej w 1825 roku przez prześladowanych w Rosji filipo-nów (odłam staroobrzędowców), i obejrzeć drewnianą cerkiew z lat 20. XX wieku. W Kadzidłowie kolo Ukty czynny jest Park Dzikich Zwierząt, w którym żyją m.in. łosie, żubry, rysie i wilki. Krutynia kończy swój bieg w jeziorze Bełdany.

Wypływająca z jeziora Warpuny na Pojezierzu Miągowskim Krutynia jest jedną z najbardziej malowniczych rzek w Polsce. Przepływając przez Puszczę Piską i Mazurski Park Krajobrazowy, mija słynną leśniczówkę Pranie, w której tworzył Konstanty Ildefons Gałczyński. Spływ rozpoczyna się w Sorkwitach, gdzie stoi zabytkowy, XV-wieczny kościół ewangelicki. W górnym biegu rzeki trasa prowadzi przez Jezioro Lampackie, jezioro Lampasz i odcinek Krutyni zwany Sobiepan-ką, a dalej przez Jezioro Krutyńskie do Ukty. Ten ostatni fragment uważany jest za najpiękniejszy. Często można tu spotkać flisaków przewożących turystów płaskimi łodziami. Po drodze warto zwiedzić rezerwat Królewska Sosna z liczącym ponad 500 lat Dębem Karola Małka i rezerwat Zakręt

Na terenach, przez które przepływa Krutynia, zachowała się niemal dziewicza przyroda. Można tu spotkać m.in. liczne gatunki ptactwa wodnego oraz bielika czy orla przedniego. W ostatnich latach ornitolodzy protestują przeciwko zorganizowanym spływom (w czasie sezonu Krutynią przepływa do 2 tys. kajaków dziennie!), które wypłaszając ptaki z gniazd, utrudniają im wysiadywanie jaj.

53