55 (18)

55

stąd

/./. Wybrane zagadnienia chemii budowlanej

(1.23)

gdzie Lk — całkowita krytyczna długość pękania.

Jeśli pęknięcie ma długość mniejszą niż £*. jest ono stateczne i przy danej wartości naprężeniu <x samoczynnie nie rozprzestrzenia się. W ten sposób dla każdej długości pęknięcia / istnieje taka wartość naprężenia o, od której począwszy rozprzestrzenianie dyslokacji (pęknięcia) zachodzi bez udziału energii Z zewnątrz.

7, równania (1.23) można wyznaczyć wpływ istniejących pęknięć w próbie na wytrzymałość rzeczywistą

(1.24)

O ile wytrzymałość jest określona przez najdłuższe mikropęknięcie w materiale. o tyle z doświadczenia wynika, że będzie ona się zmniejszać w miarę wzrostu próbek. Również rozrzut średniej długości mi kropę knięć będzie mniejszy w próbkach większych. Tak więc w przypadku małych próbek obserwuje się większą wytrzymałość i jednocześnie większy rozrzut wytrzymałości.

1.1.8. Układy dyspersyjne

Obserwuje się ciągły wzrost liczby materiałów budowlanych, głównie wykończeniowych o konsystencji płynno-plastycznej (takich jak roztwory gruntujące, lakiery. kity, pasty, emulsje, zaczyny, zaprawy), mających coraz bardziej skomplikowany skład, charakteryzujących się niekonwencjonalnymi mechanizmami wiązania i stąd wymagających pogłębionej analizy fizyczno-chemicznej oruz strukturalno--reologjcznej.

Pod względem fizycznym są to przede wszystkim układy dyspersyjne (rozproszone). tzn. złożone przynajmniej z dwóch składników. E których jeden jest rozproszony równomiernie w postaci pojedynczych cząstek w drugim. Można je w ogólności podzielić na roztwory rzeczywiste, układy koloidalne, emulsje i układy o rozdrobnieniu mechanicznym. Pierwszy składnik nazywa się fazą rozproszoną. drugi — fazą rozpraszającą lub fazą dyspersyjną (a także ośrodkiem rozpraszającym albo ośrodkiem dyspersyjnym).

Podział układów dyspersyjnych według wymiarów cząstek cieczy (lub ciała stałego) fazy rozproszonej podany jest w tabl. 1.2.

Właścitfości układów dyspersyjnych zależą od oddziaływań między substan-

nioną (lub rozpuszczoną) i ośrodkiem rozpraszającym.