5

- 36 -

- 36 -

-    kwasy i zasady,

-    naturalne nieorganiczne flokulanty,

-    sztuczne nieorganiczne I organiczne flokulanty.

Do korekty odczynu wody najczęściej stosowane Jest wapno, dozowane do wody w postaci wody lub mleka wapiennego. Jak również silne kwasy, takie Jak kwas solny lub siarkowy.

Spośród naturalnych nieorganicznych flokulantów należy wymienić bentonit, ziemię Fullera, które stosuje się w przypadku koagulowania wód o niskiej temperaturze, dużej barwie i malej mętności.

Sztuczne nieorganiczne flokulanty to krzemionka aktywna, dodatek której umożliwia rozszerzenia optymalnego zakresu odczynu niektórych koagulantów, lepszą koagulację siarczanem glinowym w niskich temperaturach, zmniejszenie dawek koagulantów oraz sprzyja szybkiemu tworzeniu się łatwo opadających kłaczków.

Do sztucznych organicznych flokulantów zalicza się polielektrolity. W technologii oczyszczania wody mają zastosowanie polielektrolity o budowie liniowej o długości 0,4-0,8 /i i szerokości (0,3-0,7)10 ^ p. Polielektrolitów anionowych używa się Jako obciążników, polielektrolity kationowe natomiast mogą być stosowane Jako koagulanty samodzielne. Polielektrolity najczęściej stosuje się, gdy w wodzie są substancje utrudniająco koagulację, gdy temperatura wody 1 zasadowość są niskie.

Na prawidłowy przebieg procesu koagulacji ma wpływ wiele czynników, spośród których należy wymienić:

-    naturalny skład wody,

-    rodzaj i ilość zanieczyszczeń występujących w wodzie,

-    rodzaj 1 dawka koagulanta,

-    substancje intensyfikujące proces flokulacji,

-    temperatura,

-    czas szybkiego i wolnego mieszania.

Przy powstawaniu kłaczków dużą rolę odgrywa skład wody. Zwiększenie stężenia chlorków 1 kwaśnych węglanów sprzyja powstawaniu kłaczków dużych, puszystych. Zawartość siarczanów powoduje powstanie kłaczków drobniejszych, mniej trwałych i gorzej sedymentujących. Proces koagulacji zachodzi na ogół tym łatwiej, im naturalna zasadowość wody jest większa. Gdy zasadowość wody jest niska, zachodzi potrzeba jej zwiększenia przynajmniej na tyle, ile zasadowości zużywa się na reakcję z kwasem powstałym w wyniku hydrolizy koagulanta.

Dawki koagulanta powinny być wyznaczone dla każdej wody doświadczalnie. Za Optymalną dawkę przyjmuje się najmniejszą ilość koagulanta, która powoduje

powstawanie dużych, łatwo opadających kłaczków oraz równoczesne usunięcie

rW¹’

barwy i związków organicznych do wymaganych wartości.

Temperatura wody ma duży wpływ na przebieg procesu wykłaczkowania. Niska

.

temperatura wody hamuje szybkość hydrolizy oraz opadanie zawiesin. Ten ujemny wpływ temperatury na koagulację można skompensować przez podwyższenie dawki koagulanta, podwyższenie odczynu wody lub przez wspomaganie procesu koagulacji flokulantami oraz obciążnikami. Natomiast wzrost temperatury wody ułatwia przebieg koagulacji. Bardzo duży wpływ na przebieg procesu flokulacji ma odczyn wody. W pewnych warunkach konieczna Jest korekta odczynu wody przez dodanie środków alkalizujących lub kwasów. Optymalny odczyn jest różny dla różnych koagulantów. I tak dla siarczanu glinowego odczyn wynosi 5,5-7,5 pH; dla siarczanu żelazawego 8-11 pH; dla siarczanu żelazowego 5-7 pH i 9-9,6 pH; dla chlorku żelazowego 5-7 pH i 8,5 pH.

Podczas koagulacji bardzo ważną rolę odgrywa mieszanie - czas i szybkość mieszania wody z koagulantem. W procesie koagulacji wody rozróżnia się dwa etapy: mieszanie szybkie 1 mieszanie powolne.

Szybkie mieszanie ma na celu dokładne rozprowadzenie dodawanych chemikalii w całej masie wody. Wymieszanie powinno nastąpić w ciągu 0,5-2 minut w przypadku dawkowania roztworu oraz w czasie 2-3 minut przy dwakowaniu reagentów w postaci suchej.

Po okresie szybkiego mieszania prowadzi się wolne mieszanie - flokulację -przez okres 15-40 minut, podczas którego następuje kontakt tworzących się kłaczków z całą masą wody. Dzięki temu następuje sorbowanie zanieczyszczeń na kłaczkach, stwarza się lepsze warunki do stykania poszczególnych cząstek ze sobą, zlepiania się i tworzenie dużych aglomeratów, które usuwa się z wody w czasie osadzania. Zbyt powolne mieszanie wody w czasie flokulacji powoduje przedwczesne opadanie tworzących się kłaczków, zbyt szybkie długotrwało mieszanie stwarza niebezpieczeństwo rozbijania powstających kłaczków.

Usuwanie zanieczyszczeń z wody za pomocą konwencjonalnej koagulacji obję-tościowej wymaga stosowania komór flokulacji, osadników oraz stosunkowo wysokich dawek koagulanta, co zwiększa koszty jej uzdatniania.

W ostatnich latach coraz częściej klasyczną metodę koagulacji wypiera uzdatnianie wody w urządzeniach z zawieszonym osadem. Działanie tych urządzeń oparte Jst na zjawiskach koagulacji kontaktowej, które odbywa się na powierzchni cząstek zawieszonego osadu, spełniającego rolę filtru z wykorzystaniem zjawisk sorpcyjno-adhezyjnych. Wspólną cechą urządzeń z zawieszonym osadem

w''.;

Et

.V,