5 (863)

iTŁfuvrvu- i MiiiKOJEKONOMIA

Inflacja komplikuje pomiar zmiennych ekonomicznych. Z jej powodu wyróżniamy wielkości nominalne i realne. Poziom płacy mierzony w złotych to płaca nominalna. Płaca realna jest skorygowaniem pracy nominalnej o zmiany w kosztach utrzymania.

xl00

WSKAŹNIK PŁAC REALNYCH =

wskaźnik płac nominalnych wskaźnik inflacji

Ceny realne (relatywnie względne) to zmiany cen danego dobra w stosunku do zmiany cen wszystkich dóbr, np.

x 100

wskaźnik cen nominalnych srebra wskaźnik inflacji

POPYT. PODAŻ I RYNEK

Mechanizm rynkowy ustala ceny sprawiające, że ilość dóbr, na które zgłaszane jest zapotrzebowanie zostaje zrównoważona z ilością zaoferowaną do sprzedaży.

Popyt to ilość dobra, jaką nabywcy gotowi są zakupić przy różnym poziomie cen.

Podaż to ilość dobra, jaką sprzedawcy gotowi są zaoferować przy różnym poziomie cen.

Krzywa popytu przedstawia odwrotne zależności między ceną a rozmiarami zapotrzebowania przy innych wielkościach stałych. Krzywa popytu ma nachylenie ujemne (jest krzywą malejącą) wskazując, że przy wyższych cenach wielkość zapotrzebowania maleje.

m\

m

MAKRO- I MIKROEKONOMIA

Krzywa podaży jest rosnąca. Przedstawia zależność między ceną a ilością oferowaną towarów przy innych wielkościach niezmienionych.

m\

m

Równowaga rynkowa występuje w punkcie przecięcia krzywej popytu z krzywą podaży. Ilość równoważąca rynek jest ilością odpowiadającą warunkom równowagi. Cena równowagi jest ceną, przy której rozmiary zapotrzebowania równe są ilości oferowanej.

1} Ceny innych dóbr, zwłaszcza pokrewnych -substytucyjnych (np. masło i margaryna) i komplementarnych (np. samochód i benzyna)

2)    Dochody nabywców - większość dóbr jest tzw. dobrami normalnymi, na które popyt wzrasta wraz ze wzrostem dochodów. Występują jednak także tzw. dobra niższego rzędu, na które popyt maleje przy wzroście dochodu (tanie, niskiej jakości).

3)    Gusty konsumentów - na skutek różnych czynników może wystąpić przesunięcie popytu między różnymi dobrami (np. lansowany zdrowy tryb życia powoduje zmniejszenie wydatków na używki i słodycze, a zwiększenie na sport i rekreację).

■■

Czynniki pozacenowe powodują przesunięcie krzywej popytu. Na wykresie dwuwymiarowym możemy przedstawić zależność między wielkością zapotrzebowania i jednym z czterech czynników wpływających na popyt (zakładając, że trzy pozostałe są niezmienne). Ponieważ najczęściej rozważamy związek „wielkość zapotrzebowania - cena', zmiany któregoś z trzech pozostałych czynników obrazujemy przesunięciem krzywej

7