61

-    przy kołowrotach jedną ręką trzyma się pod drążkiem za nadgarstek -drugą za biodra, plecy lub nogi,

-    przy wymykach i wspieraniach trzyma się jedną ręką za nadgarstek lub w okolicy łokcia - drugą za biodra, plecy lub nogi (przy wspieraniach na poręczach równych ochraniający musi uważać, aby ćwiczący nie przycisnął mu tułowiem ręki do żerdzi),

-    przy nieudanych zeskokach z przyrządu chwyta się ćwiczącego nad środkiem ciężkości - nigdy za nogi,

-    przy zeskokach zawrotnych trzyma się ćwiczącego jedną ręką za ramię -drugą pod brzuch,

-    przy zeskokach odwrotnych trzyma się jedną ręką za ramię - drugą za biodra lub plecy,

-    przy ćwiczeniach zamachowych i obrotowych na kółkach i drążku ochraniający ustawia się tak, by w momencie upadku ćwiczący znajdował się w zasięgu jego rąk (stosuje się też często ochronę kilkuosobową),

-    przy ćwiczeniach na równoważni ochraniający idzie obok ćwiczącego i w razie niebezpieczeństwa ingeruje albo ustawia się w miejscu, gdzie wykonywany jest niebezpieczny element,

-    przy nieudanych przeskokach przez konia, skrzynię czy kozła chwytać należy za ramię blisko barku lub łapać w pasie,

-    przy nauczaniu skoków wolnych (przerzuty, salta) najskuteczniejsza jest ochrona przy pomocy lonży ręcznej,

-    przy ćwiczeniach zespołowych (dwójki, piramidy) ochraniający ustawia się z boku i w razie upadku „górnego” chwyta go za ramiona lub plecy.

Odpowiedzialność prawna za zaistniałe wypadki

Obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa i higienicznych warunków w czasie zajęć z zakresu wychowania fizycznego spoczywa na wszystkich nauczycielach, instruktorach i trenerach, co ujęte jest w odpowiednich przepisach prawnych. Konsekwencje, jakie ponosi nauczyciel w wyniku zaistniałego wypadku, rozpatrywać można w czterech aspektach:

-    odpowiedzialności karnej,

-    odpowiedzialności cywilnej,

-    odpowiedzialności karno-administracyjnej,

-    odpowiedzialności służbowej.

Odpowiedzialność karna określona jest przez odpowiednie paragrafy kodeksu karnego. Sąd oceniając poszczególne wypadki oprócz materiału dowodowego bierze pod uwagę opinię biegłych specjalistów.