61 (129)

SILNIK BENZYNOWY 1,3

Wskaźnik poziomu oleju. Wskaźnik poziomu oleju w silniku składa się z dwóch części. Jedną jest stalowa prowadnica wsunięta przez otwór do wnętrza kadłuba i uszczelniona u góry gumowym pierścieniem sprężystym. W górnej części prowadnicy jest przyspawany kawałek blachy, który służy do jej zamocowania (za pomocą śruby M6) do pokrywy obudowy termostatu. Drugą częścią jest wskaźnik, wykonany z pręta stalowego, który w górnej części jest zakończony oczkiem z tworzywa sztucznego. Na górną część pręta jest nasunięty gumowy krążek, który uszczelnia pręt w rurce.Taka konstrukcja znacznie ułatwia pomiar poziomu oleju.

Olej silnikowy. Zastosowanie właściwego rodzaju oleju ma istotne znaczenie dla trwałości silnika i warunków jego pracy. Olej silnikowy ma spełniać następujące zadania:

—    smarować, tzn. wytworzyć warstewkę filmu olejowego między stykającymi się, ruchomymi częściami silnika, a tym samym zmniejszyć tarcie;

—    odprowadzać ciepło powstające podczas pracy silnika;

—    uszczelniać tłoki i pierścienie tłoków w cylindrach;

—    odprowadzać zanieczyszczenia powstałe w wyniku ścierania się części oraz zasysania przez silnik razem z powietrzem;

—    chronić przed korozją wnętrze silnika, gdy silnik nie pracuje.

Sposób spełnienia tych zadań zależy od właściwości oleju silnikowego, stanu technicznego silnika, sposobu jazdy i warunków eksploatacji.

Ze względu na wymagania konstrukcyjne silnika olej musi wykazywać odporność na wysoką temperaturę, wytrzymałość, właściwości myjące i konserwujące oraz odpowiednią lepkość.

Ze względów eksploatacyjnych olej powinien mieć długi okres eksploatacji do jego wymiany, aby zrekompensowały się nakłady finansowe poniesione na jego zakup, umożliwiać łatwe uruchamianie silnika w niskich temperaturach, zmniejszać zużycie części, zapewniać prawidłowe smarowanie silnika również podczas eksploatacji przy wysokich temperaturach otoczenia oraz zmniejszać tarcie (co ma wpływ na zużycie paliwa).

Na opakowaniach olejów spotyka się różne oznaczenia, wynikające z kwalifikowania ich pod względem własności według odpowiednich klasyfikacji. Najważniejsze z nich wyjaśniono poniżej.

Klasyfikacja lepkościowa SAE (Soeiety ot Automotive Engineers) — podział wprowadzony najpierw w USA, w celu klasyfikacji olejów według lepkości, potem przyjęty przez wszystkie firmy produkujące oleje do oznaczania lepkości olejów silnikowych i przekładniowych. W uproszczeniu można powiedzieć, że ułatwia on dobór rodzaju oleju do temperatur otoczenia, w których silnik będzie eksploatowany.

Według klasyfikacji SAE oleje silnikowe dzieli się na sześć klas zimowych (OW, 5W, 10W, 15W, 20W, 25W) oraz pięć klas letnich (20, 30, 40, 50, 60). Oleje wielosezonowe mają oznaczenia dwuczłonowe (np. 15W-40). Olej o najmniejszej lepkości jest oznaczony 0W, zaś olej o największej lepkości ma oznaczenie 60. W oznaczeniu oleju wielosezonowego im pierwsze cyfry symbolu (przy literze W) są mniejsze, tym olej w stanie zimnym jest rzadszy, a tym samym umożliwia lepsze smarowanie zaraz po uruchomieniu zimnego silnika. Im drugie cyfry symbolu są większe, tym olej ma lepszą lepkość w podwyższonej temperaturze, zniesie większe obciążenie i nie nastąpi zerwanie filmu olejowego.

Na przykład olej wielosezonowy klasy SAE 15W-40 zalecany do silnika 1,3 samochodów Skoda Felicia ma lepkość kinematyczną w 100°C równą 14,0 cSt, gęstość w temperaturze 15°C wynoszącą 0,887 g/ml, temperaturę krzepnięcia nie wyższą niż -27°C i temperaturę zapłonu nie niższą niż 225°C.

64