66 67 (16)

kań, przy założeniu, że na jedno mieszkanie przypada 5 mieszkańców. Wyml • z niej również sugestia dotycząca rozdziału ścieków na tzw. szare (BDT) i czarne 1 (KL). Proponowane rozwiązania osadników gnilnych dla 1 mieszkania, tj. 5 mieś/ i kańców, przedstawiono na rysunku 7-7, przy czym osadnik pokazany na rysunl u 7-7a przeznaczony jest do przyjmowania ścieków „szarych”, natomiast pokazany 5 na rysunku 7-7b - do przyjmowania wszystkich ścieków powstających w obrębu! j gospodarstwa domowego, tzn. łącznie ze ściekami powstającymi przy spłukiwu niu w.c. Pojemność osadnika na ścieki „szare” wynosi 1,18 m³, co odpowiada j minimalnej pojemności jednostkowej (przy 5 mieszkańcach) 0,24 m³/mieszkan ca, natomiast osadnik gnilny dla wszystkich ścieków ma pojemność 1,57 m\ en odpowiada pojemności jednostkowej 0,31 m³/mieszkańca. Te ostatnie wielkości wynikają z tego, że w normie szwedzkiej przyjęto zatrzymanie osadu w czasie I miesięcy (usuwania osadu raz w roku), podając jednocześnie, że ilość osadu na gromadzona w ciągu roku wynosi:

-    ze ścieków „szarych”- 0,25 m³/a • mieszkanie, tj. 0,05 m³/M ■ a ~ 0,14 dm³/A7 ■ d,

-    ze ścieków ogólnych - 1,0 m³/ćz • mieszkanie, tj. 0,2 m³/M • a ~ 0,55 dm³/M • d.

Są to wartości zbieżne z podanymi przez M. Romana [29].

S

Francuskie Ministerstwo Ochrony Środowiska [1] proponuje, aby pojemność osadnika gnilnego określić na podstawie ilości gromadzącego się osadu. Orientu cyjnie można przyjąć, że dobowa masa osadu wynosi 25 g s.m ./M ■ d. W wielkości tej uwzględniono tworzący się osad zmineralizowany w ilości 35 g s.m JM ■ d i stra tę w wysokości 10 g s.mJM-d spowodowaną unoszeniem części osadu w cieczy wypływającej z osadnika. Przy założeniu, że stężenie zawiesin w osadniku wynosi 50 g/dm³ można przewidzieć, że przestrzeń zajmowana przez osad będzie rów na ok. 0,5 dm³/M • d. Dla rodziny czteroosobowej objętość osadu po roku wy niesie 0,5 • 4 • 365 = 730 dm³. Przy częstotliwości opróżniania osadnika z osadu cu około dwa lata i maksymalnym wypełnieniu osadnika osadem do połowy wynika, że dla czterech mieszkańców jego pojemność powinna wynosić ok. 3 m³. Zalecenia dotyczące pojemności osadników gnilnych zestawiono w tablicy 7-2.

Okres między opróżnieniami osadnika z osadu wydaje się zbyt długi, gdyż pociąga za sobą niemal całkowite wypełnienie pierwszej komory osadem. Zmniejszenie wypełnienia osadem do połowy zmusza do opróżniania osadnika nie rzadziej niż raz na dwa lata.

Można by rozpatrywać możliwość zmniejszenia pojemności osadnika o 30-40%, akceptując częstsze jego opróżnianie z osadu. Jest to tylko pozorna korzyść, gdyż zmniejszenie objętości osadnika, przeznaczonej na gromadzenie się osadu, spowoduje jego mniej dokładny rozkład, a zatem powstawanie większej ilości osadu oraz proporcjonalnie do tego szybsze wypełnienie osadnika.

66

■jUrMfOM mutn,

-MA.J

—

'•li' ti 7 2. Zalecenia dotyczące wymiarowania osadników gnilnych opracowane przez uikic Ministerstwo Ochrony Środowiska [1J

• mi i/b w domu	2	3	4
•i'M mieszkańców	4	6	8
^1 ii* miiose osadnika, dm^3	2840	3410	3790
Luinora 1 (66 %)	1890	2370	2520
komóra 2 (63 %)	950	1040	1270
i i" 'kość użytkowa, m	1,22	1,22	1,22
' ii yiualna wysokość warstwy osadu pierwszej komorze, m	0,97	1,04	1,07
*!'h'!o,<ć osadu, dm^?	1500	1940	1995
i. między kolejnymi opróżnieniami w latach	5	4,2	3,6

/ danych przedstawionych w tablicy 7-2 wynika, że jednostkowa pojemność iidnika waha się w przedziale 0,71^-0,47 m³/M, przy czym pierwsza z tych liczb - "Mulnik dla czterech mieszkańców, a druga - dla ośmiu mieszkańców, dializując dane przedstawione w tablicy 7-2, można określić jednostkową ilość idu - na ok. 0,2 dm³/M • d. Jest to wielkość ok. trzykrotnie mniejsza od podanie j przez M. Romana [29] i normę szwedzką [45],

/ przedstawionych dotychczas informacji dotyczących ogólnych zasad pro-. Mowania osadników gnilnych wynika jednoznacznie, że dane te są dość roz-'»ltv.ne. W tablicy 7-3 zestawiono podstawowe dane dotyczące zasad projektowa-«tiit osadników według różnych źródeł.

Analizując dane zestawione w tablicy 7-3 można sformułować ogólne zaleceniu dotyczące projektowania lub doboru osadników gnilnych do wstępnego m /yszczania ścieków oraz fermentacji osadu, przy założeniu usuwania osadu Jtden raz w roku. Są to następujące wielkości:

•    jednostkowa pojemność czynna v = 0,4-^0,5 m³/M, przy czym wartość 0,5 m³/M zaleca się przyjmować dla nie więcej niż 6 mieszkańców korzystających z osadnika, natomiast wartość 0,4 m³/M, dla M > 6,

•    minimalna całkowita pojemność czynna osadnika - 3 m³,

•    liczbę komór oraz ich pojemność zaleca się przyjmować następująco:

-    przy pojemności czynnej 3-r4 m³, osadnik dwukomorowy z podziałem pojemności: komora I - 2/3, komora II - 1/3,

-    przy pojemności czynnej 4-^15 m³, osadnik trzykomorowy z podziałem pojemności: komora I - 1/2, komory II i III - 1/4,

67