67 (217)

67

wymiarowej. Każdy element konstrukcyjny może być rozpatrywany wymiarowo w różnym aspekcie.

Wymiar rzeczywisty Ir jest to prawdziwa wartość wymiaru zrealizowanego elementu lub konstrukcji geometiycznej obiektu.

Wymiar stwierdzony 1 jest to wynik pomiaru wymiarów lub kształtów elementów budowlanych bądź konstrukcji.

Wymiar nominalny 1^ jest to wymiar projektowany, podany w dokumentacji technicznej.

Wymiar tolerowany 1q jest to wymiar nominalny (projektowany) z podanymi odchyłkami granicznymi: g - górną i d - dolną.

Tolerancja T jest różnicą górnego i dolnego wymiaru tolerowanego, czyli

T = flo + g) - flo ^- d) = g + d    (2.34)

Wymiary rzeczywiste (prawdziwe) 1_R muszą dla określonych wymagań do-kładnościowych projektu technicznego spełniać zależność:

(2.35)

1₀ + d < ł_R < 1₀ + g

Rozpatrzmy wymiary elementów konstrukcyjnych (rys. 2.6), z niesymetrycznie tolerowanymi długościami krawędzi. Z podanych w projekcie wymiarów i ich tolerancji możemy obliczyć wymiary nominalne osiowo, tolerowane symetry-

Rys. 2.6. Tolerancja wymiarowa i krzywa rozkładu błędów pomiarów sprawdzających