586,587 (2)

cji (M. Kołodziejek 1982). Rodzice mogą korzystać również z porad udzielanych w trakcie spotkań organizowanych przez okręgi PZN z tyflop-sychologami, pedagogami specjalnymi i lekarzami. W niektórych dużych miastach (Wrocławiu, Gdańsku, Krakowie) działają punkty konsultacyjno--rehabilitacyjne dla dzieci niewidomych.

Oprócz wymienionych form pomocy PZN organizuje dwutygodniowe turnusy szkoleniowo-rehabilitacyjne dla rodziców z niewidomymi dziećmi w wieku przedszkolnym. Celem takich turnusów jest m.in. zaznajomienie rodziców z metodami usprawniania niewidomego dziecka, umożliwienie im wzajemnej wymiany doświadczeń oraz pomoc w przezwyciężaniu problemów emocjonalnych.

Różnorodną działalność prowadzi również Polski Związek Głuchych. We współpracy z resortami: zdrowia i opieki społecznej, edukacji narodowej oraz spółdzielczością inwalidów prowadzi rehabilitację osób dotkniętych inwalidztwem słuchu. Związek posiada własne placówki kulturalno-oświatowe (domy kultury, kluby, świetlice), kluby sportowe i koła turystyczno-krajoznawcze. Dla niesłyszących, którzy nie posiadają kwalifikacji zawodowych, PZG prowadzi 7 zakładów szkoleniowo-produkcyjnych (w tym 3 z internatami). W zakładach tych głusi znajdują zatrudnienie, kończą szkołę państwową i zdobywają kwalifikacje zawodowe (J. Doro-szewska 1981).

Dzięki staraniom Związku Telewizja Polska w każdą niedzielę w programie drugim nadaje z udziałem tłumacza języka migowego film fabularny oraz audycje „Echa tygodnia” i „Słowo na niedzielę”. Ponadto telewizja emituje niektóre programy z tekstem dla niesłyszących, a także nadaje specjalne programy poświęcone problematyce ochrony słuchu, rehabilitacji i życia inwalidów słuchu.

Przedmiotem szczególnej troski Polskiego Związku Głuchych jest rehabilitacja dzieci i młodzieży. W 1982 r. przy Zarządzie Głównym PZG powstała Rada Rodziców Dzieci z Wadą Słuchu. Celem działań Rady jest niesienie pomocy dziecku niesłyszącemu i jego rodzinie we wszystkich sprawach związanych z sytuacją życiową wynikającą z niesprawności dziecka (J. Kosmalowa 1986). Rada opracowała własną koncepcję organizacji służb rehabilitacyjnych dla dzieci z uszkodzonym słuchem, w której szczególną uwagę zwraca się na wczesne wykrywanie wad słuchu.

Polski Związek Głuchych, wspólnie z resortem zdrowia i opieki społecznej, prowadzi około 30 specjalistycznych Poradni Rehabilitacyjnych dla Dzieci i Młodzieży z Wadą Słuchu ora: Punkty Logopedyczne. Aktualnie w tych placówkach zarejestrowanych est 10 tysięcy pacjentów. Z tej liczby około 80% to głuche i niedosłysząc: dzieci w wieku żłobkowym, przedszkolnym i młodszym szkolnym (T. Siwecka 1986). Kadrę poradni i punktów stanowią: logopedzi, pedagodzy, lekarze audiolodzy oraz średni personel medyczny (pielęgniarki, audiometryści, asystenci socjalni, technicy stomatologiczni). Podstawowym jadaniem poradni jest jak najwcześniejsze objęcie opieką dzieci niepełnosprawnych słuchowo oraz ich rodzin. Dąży się do ustalenia szczegółowq diagnozy stanu dziecka oraz określenia metod jego usprawniania — szczególnie nauki porozumiewania werbalnego z otoczeniem społecznym. Poradnie prowadzą systematyczną współpracę z rodzicami oraz zabiegają o jak najszybsze dostarczenie aparatów słuchowych wszystkim dzieciom, które ich potrzebują. Poza wymienionymi formami działań poradnie i punkty logopedyczne organizują również: turnusy rehabilitacyjne dla rodziców z dziećmi niepełnosprawnymi słuchowo (A. Stecewicz, U. Buryn 1986) oraz prowadzą szkolenia rodziców.

Działalność na rzecz osób niepełnosprawnych prowadzi także Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem. Towarzystwo powstało 9.03.1960 r. i jest organizacją społeczno-naukową, która zrzesza osoby pragnące swoją pracą społeczną przyczynić się do zapobiegania niepełnosprawności i do rehabilitacji osób nią dotkniętych. Jego członkowie są zrzeszeni w 21 oddziałach terenowych (Ekspertyza 1984). Działalność Towarzystwa koncentruje się nie tylko na osobach niepełnosprawnych fizycznie — obejmuje również osoby dotknięte innymi typami niesprawności. Wyrazem tego jest tematyka prezentowana i dyskutowana na Drugim Kongresie TWK (por. A. Hulek 1986).

Organizacja ta prowadzi różne akcje propagandowo-informacyjne mające na celu uświadomienie ludziom przyczyn różnych niesprawności i możliwości zapobiegania im. Poza działalnością profilaktyczną Towarzystwo zajmuje się: skutecznym zwalczaniem i pomniejszaniem zaistniałych już niesprawności, przystosowaniem ludzi niepełnosprawnych do życia w otwartym społeczeństwie oraz adaptowaniem warunków tego życia do potrzeb i możliwości osób niepełnosprawnych (K. Kirejczyk 1981).

Towarzystwo organizuje i współpracuje przy organizacji różnych form pomocy socjalnej dla osób niepełnosprawnych, np. ośrodków poradnictwa, kolonii zdrowotnych dla dzieci i obozów dla młodzieży. Przykładem

587